Góry Orlickie – narciarska mekka i turystyczna ostoja spokoju

Góry każdego roku padają celem wędrówek turystycznych wielu z nas. Najczęściej wybieramy góry popularne, takie, jak Tatry, Beskidy, czy Pieniny. Może w tym roku nadejdzie czas na pewne urozmaicenie? Góry Orlickie są doskonałym pomysłem na spędzenie niezwykłego weekendu, w ciszy, spokoju i bliskości z naturą. Tutaj poczujemy, czym jest naprawdę dziki klimat gór, przejdziemy szlakami, które w ciągu dnia są właściwie puste. Góry Orlickie czekają na każdego!

Gdzie leżą Góry Orlickie?

Góry Orlickie (Orlické hory) są najwyższą częścią Sudetów Środkowych, rozciągającą się na terenie Polski i Czech. Polska część zajmuje bardzo niewielki fragment głównego grzbietu gór, tzw. Czeski Grzebień. Cała reszta pasma gór leży po stronie czeskiej. Do Polski należy także najbardziej znane turystycznie miasto Gór Orlickich, Duszniki-Zdrój.

Góry Orlickie graniczą od wschodu z Górami Bystrzyckimi, dolinami Bystrzycy Dusznickiej i Dzikiej Orlicy. Od zachodu i północnego-zachodu graniczą poprzez Przełęcz Polskie Wrota i dolinę Bystrej z Pogórzem Orlickim. Zachodnia i południowo-zachodnia część gór przechodzi w Przedgórze Orlickie, a na południu Góry Orlickie kończą się na czeskiej wsi Heřmanice.

Najwyższym szczytem pasma Gór Orlickich jest tzw. Wielka Desztna (Velká Deštná) o wysokości 1115 m n.p.m., po stronie polskiej natomiast szczytem o największej wysokości jest Orlica (czeska Vrchmezí) – 1084 m n.p.m.

Długość całego pasma Gór Orlickich wynosi około 50 km.

Klimat i flora Gór Orlickich

Z racji dużego zróżnicowania wysokości, zróżnicowany jest także klimat tych terenów. Najwyższe obszary cechują się ostrym i surowym klimatem, śnieg zalega tam nawet przez 110 dni w ciągu całego roku. Na obszarze pasma gór nie brakuje także terenów o klimacie umiarkowanym i ciepłym, głownie w rejonach o niższych wysokościach. Różnorodność wysokości i klimatu niesie za sobą także bogactwo roślinności. W większości części pasma gór występują sztuczne lasy świerkowe w formie monokultury. Miejscami znajdziemy także lasy mieszane i liściaste, szczególnie buczyny o dużej żyzności, a także lasy jaworowe, młęgi i torfowiska występujące w obniżeniach terenu.

 

rzeka-bystrzyca-gory-orlickie.jpg

 

Góry Orlickie, z racji działalności człowieka. są miejscem występowania zbiorowisk nieleśnych, głównie łąk i pastwisk. Pól uprawnych jest tutaj niewiele, a te, które możemy spotkać znajdują się w okolicach Duszniku-Zdroju i Podgórzu. Góry Orlickie cechują się też charakterystycznymi lasami, przez niektórych opisywanymi jako nieco ponure i złowrogie. Dodają one tajemniczości tym terenom, czyniąc je jeszcze bardziej atrakcyjnymi.

Ochrona przyrody Gór Orlickich

Obszar Gór Orlickich objęty jest ochroną CHKO Orlické hory. Celem jest ochrona dobrze zachowanej strefy krajobrazowej grzbietów gór i terenów podgórza. Na uwagę zasługuje tu nie tylko niezwykła fauna i flora tych terenów, ale także pierwotne zbiorowiska roślinne, torfowiska i niezwykła architektura ludowa.

Polski obszar pasma Gór Orlickich należy do obszaru chronionego krajobrazu „Góry Bystrzyckie i Orlickie”. Utworzony został w 1981 roku, swoją powierzchnią obejmuje 22 500 ha. Obejmuje swoim zasięgiem nie tylko Orlické hory (Góry Orlickie), ale też Góry Bystrzyckie i wszystkie znajdujące się na ich terenie rezerwaty przyrody, korytarze ekologiczne, tereny krajobrazowe i utwory geologiczne. Na terenie obszaru chronionego znajduje się wiele pomników przyrody. Występują tutaj piękne urwiska skalne, górskie łąki, potoki, a także atrakcyjne skałki i formy zjawiska krasowego. Na terenie obszaru chronionego znajduje się Rezerwat Przyrody „Torfowisko pod Zieleńcem”.

Polski obszar Orlických hor należy także do obszaru sieci Natura 2000. Celem tego projektu jest ochrona wymierających w regionie i w całym kraju gatunków roślin i zwierząt, które możemy spotkać właśnie tutaj. Wśród nich wyróżnić warto gnidosza błękitnego, storczycę kulistą, arnikę górską czy goryczuszkę czeską.

Turystyczna przyrodniczo-militarna ścieżka dydaktyczna „Betonowa granica”

Turystyczna przyrodniczo-militarna ścieżka dydaktyczna „Betonowa granica” udostępniona została turystom w roku 1988. Przedstawia ona czechosłowackie fortyfikacje, których powstanie datuje się na lata 1935-1938 w rejonie wschodniego fragmentu Gór Orlickich. Cała ścieżka prowadzi wzdłuż grzbietu gór. Na trasie zobaczymy niewielkich wielkości schrony, tzw. rzopiki, a także cztery grupy warowne. Jedna z nich – tzw. Bouda- jest dostępna do zwiedzania dla turystów. Ścieżka ma długość 12 km i prowadzi obok 13 tablic informacyjnych. Początkiem ścieżki jest Mladkov, trasa wiedzie ścieżką w kształcie pętli, jej część pokrywa się z fragmentem tzw. Jiraskovego Szlaku. Sporą atrakcją na szlaku jest radioaktywne źródło księcia Rościsława.

Szlak Aloisa Jiráska

Szlak Jiraskovy jest głównym długodystansowym szlakiem pasma Gór Orlickich. Jest to najstarszy wyznaczony szlak tych gór, istnieje od końca XIX wieku. Dzisiejszą postać szlak przybrał w roku 1921. Prowadzi w okolicach klasztoru benedyktynów w Broumovie, obok czechosłowackich fortyfikacji, a także obok schronisk – Jiraskovej Chaty i Masarykovej Chaty. Cała długość szlaku to około 160 km. Oprócz wspomnianych już interesujących miejsc, po drodze spotkać możemy wiele pomników przyrody, rezerwatów, terenów chronionych. Możemy obejrzeć także piękne panoramy z kilku miejsc widokowych i widokowych wież.

Duszniki-Zdrój – orlickie królestwo muzyki Chopinowskiej

Duszniki-Zdrój to miasto uzdrowiskowe, położone u stóp Gór Orlickich, w dolinie rzeki Bystrzycy Dusznickiej. Jego najwyżej położoną częścią jest Zieleniec. Miasto słynie z wielu ciekawych atrakcji, spośród których prym wiedzie Muzeum Papiernictwa, powstałe w obiekcie starego młyna papierniczego w 1968 roku. Sławny jest także park z Dworkiem Chopina i kolorową, multimedialną fontanną. Rejon parku w roku 1998 został zniszczony przez powódź, jednak jej skutki zostały usunięte, a teren został odnowiony. w Parku odbywa się wiele koncertów fortepianowych, w tym Festiwal Chopinowski, przyciągający najlepszych wykonawców i ogromną publiczność. Dźwięki fortepianu rozbrzmiewające w scenerii parku na długo zapadają w pamięć, nabierając całkiem innego brzmienia.

Przebywając w uzdrowisku, warto zwiedzić kościół św. Piotra i Pawła z XVII wieku, a także kaplicę na Górze Pustelnika z XVIII wieku. Są tu także ruiny zamku Homole, obelisk z popiersiem Chopina i wiele innych, interesujących miejsc. Duszniki-Zdrój to także świetna baza wypadowa na szlaki turystyczne. Wielu turystów właśnie tutaj rezerwuje swój nocleg, wybierając się na pobliskie szlaki turystyczne.

Zieleniec – zimowe królestwo w Górach Orlickich

Zieleniec latem jest przede wszystkim świetnym punktem widokowym. Już z drogi, nawet zza szyb samochodu ujrzeć możemy zapierające dech w piersiach krajobrazy. Wprawne oko dostrzeże nawet Masyw Śnieżnika ze Śnieżką i Czarną Górą. Latem Zieleniec jest cichym, spokojnym zakątkiem. Zaglądali tu tylko prawdziwi koneserzy gór, miłośnicy turystyki rowerowej i pieszej. Tutejsi mieszkańcy latem mają całe ręce roboty – prawdziwy sezon turystyczny rozpoczyna się tutaj dopiero zimą. Wszystko za sprawą działającego tu Ośrodka Narciarskiego Zieleniec Ski Arena, największego ośrodka narciarskiego w Polsce. To właśnie zimą robi się tłoczno, na parkingu zaczyna brakować miejsc, a schroniska wprost pękają w szwach. Wszyscy miłośnicy zimowych szaleństw chcą poszusować na wspaniale przygotowanych trasach narciarskich. Zimą aż trudno uwierzyć, jaki spokój panował tutaj latem, gdy turystów było tu jak na lekarstwo.

 

zieleniec-osrodek-narciarski-zieleniec-ski-arena.jpg

 

Obecnie Zieleniec jest częścią miasta Dusznik-Zdrój. Oprócz narciarstwa, prężnie rozwija się tu także kolarstwo. Zieleniec jest bowiem jedną z miejscowości, leżących na szlaku kolarskim w Polsce. Każdego roku polska kadra kolarzy przybywa właśnie tutaj, by trenować swoją kondycję i formę. Każdego roku w Zieleńcu odbywa się kolarski „Klasyk Kłodzki – Mistrzostwa Polski w Maratonie Górskim”. Jest to jeden z najtrudniejszych, najcięższych maratonów kolarskich w Polsce. Każdego roku bierze w nim udział około 400 uczestników. Cyklicznie odbywają się tu także Otwarte Mistrzostwa Dolnego Śląska w Maratonie MTB (Memoriał im. Artura Filipiaka).

Jak wejść na Orlicę?

Orlica jest najwyższym szczytem polskiej części pasma Gór Orlickich. Szczyt ten należy do tzw. Korony Gór Polski, z tego względu jest bardzo chętnie odwiedzany przez turystów. Wejście na szczyt rozpoczyna się tuż obok wjazdu do Zieleńca. Wycieczkę możemy rozpocząć z parkingu w Zieleńcu. Poruszamy się szlakiem zielonym. Nie jest on zbyt trudny, ma jedynie kilka nieco bardziej wymagających fragmentów. Poruszamy się wygodną, leśną drogą, po 40 minutach marszu skręcamy ostro w lewo, prosto w las. Warto zaznaczyć, że szczyt Orlicy znajduje się poza oznaczonym szlakiem – od momentu odbicia w lewo po około 10 minutach będziemy na szczycie.

Szlak na Orlicę jest łatwy i krótki, doskonale nadaje się do wejścia z dziećmi. Z pewnością nikomu nie sprawi trudności.

Jak zdobyć szczyt Wielka Desztna?

Wielka Desztna (1115 m n.p.m.), najwyższy szczyt całych Gór Orlickich, jest częstym celem pieszych wędrówek turystycznych. Trasa na wierzchołek wiedzie od Zieleńca, obok tzw. Masarykovej Chaty, aż na sam szczyt. Trasa w jedną strone ma długość 5 km. Wycieczka na szczyt i z powrotem do Zieleńca zajmie nam około 4h. Wyprawę rozpoczynamy od parkingu Pod Hutniczą Kopą w Zieleńcu. Znajduje się on tuż przy dolnej stacji wyciągu narciarskiego. Zieleniec sam w sobie jest miejscem pięknym, z uwagi choćby na niezwykłe krajobrazy, które podziwiać możemy już z drogi. Zobaczymy stąd Góry Sowie, Góry Złote, Góry Bystrzyckie, Góry Stołowe, Wzgórza Włodzickie, a także Masyw Śnieżnika ze Ścieżką i Czarną Górą.

Idąc w kierunku szczytu kierujemy się zgodnie z niebieskimi oznaczeniami szlaku. Droga jest bardzo łagodna, za to jednak niezbyt widokowa. Pierwsze ciekawe krajobrazy zobaczymy dopiero po 20 minutach marszu. Wtedy też szeroka droga zmieni się w wąską, mniej wygodną ścieżkę. Po krótkim czasie dotrzemy do polsko-czeskiej granicy, skąd zobaczymy już Masarykovą Chatę. Idziemy dalej, tym razem czerwonym szlakiem, który teraz wiedzie asfaltową drogą. Przez około 3,5km będziemy maszerować po asfalcie, aż wreszcie dotrzemy pod Wielką Desztnę, na którą doprowadzi nas zielony szlak.

Sam szczyt Wielkiej Desztny nie jest zbyt widokowy, jednak jego atutem jest cisza i spokój. Turystów nie ma tu zbyt wielu, można więc wypocząć i nacieszyć się bliskością natury. Kiedyś na szczycie stała wieża widokowa, dzisiaj jednak już nie istnieje. A szkoda, bo z niej widoki były na pewno o wiele bardziej spektakularne.

Masarykova Chata – siedziba ducha Rampušáka

Na trasie warto odwiedzić najbardziej popularne chyba schronisko w Górach Orlickich – Masarykovą Chatę. Zostało ono zbudowane w latach 1924-1925. Tym, co sprawia, że jest tak bardzo charakterystyczne i chętnie odwiedzane jest duża sala jadalna, na której środku stoi drewniany słup z dwoma reliefami. Jeden z nich obrazuje herb Hradca Kralove, a przedstawia czeskiego lwa i literę G. Interesująca jest także wisząca na ścianie rzeźba ducha Gór Orlickich Rampušáka, z którym wiąże się wiele ciekawych legend i opowieści.

Czy warto przyjechać w Góry Orlickie?

Zarówno Góry Orlickie (Orlické hory) jak i okoliczne Góry Bystrzyckie i Pogórze Orlickie to teren, który idealnie nadaje się na wędrówki z dziećmi. Trasy są krótkie i łatwe, właściwie nie ma okazji, by naprawdę się zmęczyć. Wiele osób twierdzi, że wycieczki w Góry Orlickie nie nadają się nawet do treningu przed wyjściami w „prawdziwe góry”, niemniej jednak są to tereny, które zdecydowanie warto jest odwiedzić, by odpocząć i odetchnąć świeżym powietrzem. Orlické hory (Góry Orlickie) to tereny wciąż tajemnicze, dziewicze, w pewnym sensie niezbadane z uwagi na niewielką liczbę turystów. Sprzyja to odpoczynkowi i relaksowi , o jakim możemy zapomnieć w bardzo zatłoczonych Tatrach czy innych popularnych górach. Urlop czy weekend „v Orlických horách ” z pewnością na długo zapadnie nam w pamięć.

Zdjęcia pochodzą z serwisu pixabay.pl

Chcesz dowiedzieć się więcej o górach w Polsce?
Przeczytaj nasz artykuł – Góry w Polsce – Opis Pasm Górskich, Najwyższe Szczyty, Przewodnik turystyczny