Chociaż Góry Świętokrzyskie nie należą do wysokich, mają w sobie urok i atrakcje, które nieustannie przyciągają nowych wielbicieli. Polska to malowniczy kraj i górskie krajobrazy Sandomierza są na to kolejnym dowodem. W dzisiejszym wpisie zapraszamy Was na wirtualny spacer po tak zwanych Pieprzówkach. Co mają do zaoferowania te piękne strony, które powinna znać cała Polska? Prezentujemy okolice, które musisz zobaczyć!
Spis treści
Góry Pieprzowe charakterystyka
Czy wiedzieliście, że Góry Pieprzowe to najstarsze pasmo górskie w Polsce? Podobnie zresztą, jak całe Góry Świętokrzyskie są żywym pomnikiem historii. Jadąc tam, mamy szansę zobaczyć i dotknąć terenów, które powstały ok. 500 mln lat temu! W dodatku nie brakuje tutaj atrakcji dla całych rodzin.
Zanim przejdziemy do opisu atrakcji turystycznych, skupmy się na samej charakterystyce tych terenów. Jeżeli czytaliście nasz poprzedni wpis o pasmach górskich w Polsce, wiecie już, że Góry Świętokrzyskie są ostoją dla wielu gatunków roślin i zwierząt, których nie spotkamy nigdzie indziej. Są to właściwie bardziej pagóry niż góry, ponieważ nie są wysokie. Pieprzowe Góry powstały w wyniku ruchów górotwórczych dawno temu i w większości są zbudowane z łupków, czyli kruchych, mieszanych skał. Przez to ziemia w tych rejonach przypomina posypaną gęsto pieprzem.
Informacje w sieci bardzo szybko wyjaśnią laikom, że tych rejonów nie warto lekceważyć, jeśli chodzi o wymagania kondycyjne. Chociaż pagórki są niskie, droga jest bardzo zmienna. Raz droga wiedzie około 60 m pod górę, potem w dół i od nowa. To bardzo duży wysiłek! Zwłaszcza dla osób, które nie cieszą się świetną kondycją. Z pewnością jednak nie będzie Wam żal zmęczenia, ponieważ Pieprzówki zachwycą Was swoim pięknem. Elementem szczególnym są głębokie jary, czyli swego rodzaju doliny rzeczne, powstałe w wyniku specyficznej erupcji w tych górach.
Historia Gór Pieprzowych
Obecnie Pieprzówki znajdują się w okolicy Wyżyny Sandomierskiej/Wyżyny Opatowskiej (różnie się ten rejon nazywa) w Górach Świętokrzyskich. Pagóry znajdują się częściowo na terenie popularnego miasta Sandomierz i mniej znanej gminy Dwikozy, która ma dość zabawną nazwę. Pieprzowe Góry leżą także w dolinie Wisły, najdłuższej rzeki w Polsce.
Informacje zaczerpnięte z badań geologicznych podają, że te tereny powstały kilkaset milionów lat temu. Być może dlatego nie wznoszą się na tak znaczną wysokość, jak młodsze góry w Polsce. To przestrzeń bogata w łupki kambryjskich, miejsce życia dla wiśni karłowatej, bardzo rzadkiego gatunku dzikiej róży (wyobraźcie sobie, jak niesamowicie muszą wyglądać w porze kwitnienia) i wielu innych gatunków, których nie sposób oglądać na co dzień. Niskie zbocza Pieprzówek są strome, a tereny urozmaicają klimatyczne wąwozy i jary pełne zielonej roślinności. W Górach Pieprzowych znajduje się blisko 400 rodzajów roślin, a przynajmniej tyle do tej pory zdołano odkryć i opisać. To również miejsce dla licznych rodzin zwierząt.
Historia tego regionu ma znaczenie nie tylko turystyczne. Ciekawe gatunki są doskonałą okazją do ciekawostek, o których można opowiadać na wycieczkach lub w szkołach. Jednak dobrze jest również wiedzieć, że tereny Pieprzówek, znajdujące się w tak bliskim sąsiedztwie Wisły, są bardzo istotne dla rozprzestrzeniania się roślin i zwierząt na inne okolice kraju. Pagóry Wyżyny Sandomierskiej nazywane są korytarzem migracyjnym. Zachowanie tych miejsc w idealnej kondycji leży w interesie człowieka, który swoją działalnością zdążył do tej pory sporo zniszczyć.
Co warto zobaczyć w Górach Pieprzowych?
Bardzo szybko zorientowano się w kraju o wartości okolic, jakie stanowią Góry Pieprzowe, Sandomierz i większość terenów Gór Świętokrzyskich. Pod koniec lat osiemdziesiątych stworzono tutaj Rezerwat Przyrody Góry Pieprzowe, który sięga dzisiaj ponad 20 hektarów. Celem rezerwatu jest ochrona wyznaczonych terenów razem ze wszystkim, co się na nich znajduje, czyli zwierząt i roślin. Okolice te będą idealnym miejscem dla wszystkich, którzy chcą odpocząć od zgiełku miasta. Co zatem warte jest zobaczenia?
Tereny rezerwatu w Pieprzówkach
Znajdujący się w gminie Dwikozy teren objęty ochroną jest bardzo ważnym miejscem na mapie wycieczki w te okolice. Tereny rezerwatu obejmują głównie roślinność stepową, dlatego miejsce to nazywa się rezerwatem stepowym. To oaza dla rzadkich gatunków roślin, które możemy swobodnie podziwiać.
Informacje podają, że teren rezerwaty wynosi dokładnie 17,83 hektarów i został utworzony w 1979 roku właśnie w celu ochrony tak wyjątkowych okazów przyrodniczych. Okolice te można oczywiście zwiedzać, natomiast szczególnej ochronie podlegają niektóre okazy roślin i owadów. Tak, na terenie rezerwatu mieszka bardzo wiele okazów owadów i płazów, dla których te rejony są jedynym miejscem tworzącym dla nich idealne warunki do życia. Do chronionych roślin należą między innymi:
- Zawilec Wielkokwiatowy, który jest uroczą rośliną o białych kwiatkach. Wysokość Zawilca Wielkokwiatowego sięga około 40 cm, a kwiaty są duże, od 4 do 7 cm szerokości. Możecie sobie wyobrazić, jak pięknie prezentuje się taka roślina w dzikich terenach. Polska nie jest typowym środowiskiem tej rośliny, która rośnie głównie na terenach Azji.
- Wężymord Stepowy, jako roślina znacznie subtelniejsza niż jej nazwa. Wężymord jest byliną zagrożoną wyginięciem. Długie zielone łodygi z dużą ilością liści zwieńczone są charakterystycznymi kwiatami o różowej lub białej barwie. Długie płatki kwiatów otaczają specyficzny środek, nazywany profesjonalnie puchem kielichowym.
- Podkolan biały do niedawna występował w całym kraju, jednak obecnie coraz trudniej jest spotkać ten gatunek rośliny. Z tego względu Podkolan został objęty ścisłą ochroną. A dobrze jest go chronić, bo jest pięknym gatunkiem z rodziny storczykowatych!
Pod ochroną jest kilkanaście gatunków roślin i wszystkie są chronione właśnie ze względu na to, że stanowią gatunek zagrożony. Takie rezerwaty jak ten w Pieprzówkach są zatem nie tylko okazją do odpoczynku i rozrywki dla nas, ale również jedyną szansą na przetrwanie dla zwierząt i roślin, które żyły swobodniej, zanim na Ziemi zaczął dominować człowiek.
Wąwóz Królowej Jadwigi
Znajdujący się w Sandomierzu Wąwóz Królowej Jadwigi jest jednym z najbardziej zaskakujących miejsc, jakie może nam zaoferować Polska. Według informacji, ten znajdujący się we wnętrzu miasta wąwóz bywa otoczony ścianą wznoszącą się nawet na wysokość 10 metrów! Porośnięty drzewami liściastymi z każdej strony, robi ogromne wrażenie na zwiedzających. Nie można pominąć tego miejsca, zresztą z łatwością do niego traficie, zwiedzając Sandomierz.
Czerwony szlak Gołoszyce – Piotrowice
Podążając czerwonym szlakiem z Gołoszyc, który kończy się w Piotrowicach, mamy okazję podziwiać nie tylko naturę, ale również historię człowieka. Szlak wiedzie przez cmentarz z okresu I Wojny Światowej i podąża w kierunku dawnego dworu, który dzisiaj został odrestaurowany i przeznaczony na ciekawe miejsce turystyczne, o którym sobie opowiemy pod koniec tego artykułu. Czerwony szlak na pewnym etapie krzyżuje się ze szlakiem niebieskim, którym również można bezpiecznie podążać. Na jego końcu czekają nas inne atrakcje i równie ciekawe widoki. Po terenach Pieprzówek można spacerować długo, naprawdę długo. Miłośnicy mniej intensywnego wysiłku fizycznego z pewnością bardziej docenią krótsze spacery, a większą część czasu poświęcą na zwiedzanie terenów miejskich. Mimo to mocno zachęcamy do podjęcia wysiłku dłuższych spacerów. Aktywny wypoczynek to dobry wypoczynek.
Góry Pieprzowe z dzieckiem
Góry Świętokrzyskie, w tym Góry Pieprzowe, to jedne z najodpowiedniejszych miejsc na urlop z dzieckiem. Nie brakuje tutaj zajęć dla całej rodziny, a tereny są bezpieczne (oczywiście z zachowaniem rozsądku turystów) i stanowią źródło miłych wspomnień. Pagórki nie są wysokie, ale mimo tego i tak oferują bardzo przyjemne widoki i panoramę, która zapiera dech w piersiach. Sama natura to jeszcze nie wszystko. Informacje turystyczne udowodnią Wam, jak wiele atrakcji czeka w tych okolicach! Kopalnie, podziemne szlaki, zabytki architektury, a nawet małe zoo! Zdecydowanie nie sposób się nudzić, zaglądając w te strony na urlop.
Najstarsze góry w Polsce, dlaczego są wyjątkowe?
Wspominaliśmy już o tym wyżej: tereny w Górach Pieprzowych są wyjątkowe pod względem środowiska naturalnego. To oaza dla roślin i zwierząt oraz miejsce, które umożliwia im wygodną i bezpieczną migrację na inne tereny kraju. Dzięki temu również my możemy dzisiaj swobodnie odwiedzać i podziwiać piękne, rzadkie gatunki flory i fauny. Wszystko, co widzimy w świętokrzyskim paśmie górskim jest pozostałością tego, co znajdowało się tutaj kilkaset milionów lat temu, zanim jeszcze powstała w ogóle Polska.
Pozostałością z bardzo dawnej przeszłości są również zabytki architektury. Są to nie tylko kościoły, dworki i kamienice, ale również przestrzeń podziemna. Najpopularniejszym miejscem tego typu jest oczywiście Podziemny Szlak w Opatowie, do którego wiedzie niedaleka droga, bez względu na to, w którym miejscu w Pieprzówkach zdecydujemy się nocować. W tych rejonach mamy okazję poznać historię od naprawdę ciekawej strony. Na pewno nie okaże się ona nudna, nawet dla najmłodszych uczestników wycieczek.
Sandomierz: to miasto trzeba odwiedzić
Jak powiedzą Wam niemal wszystkie dostępne przewodniki: z Sandomierza można wybrać się w pieszą wycieczkę prosto w ramiona przyrody Pieprzówek. Miasto jest interesujące również samo w sobie i dobrze jest spędzić tam odrobinę czasu.
- Dla fanów serialu Ojciec Mateusz, miasto jest prawdziwą atrakcją. Spacerowicze mogą udać się śladami słynnego księdza detektywa i na nowo przeżyć wszystkie zagadki kryminalne tego spokojnego w rzeczywistości miasteczka.
- Na terenach Sandomierza znajdują się przepiękne zabytki architektury. Takie miejsca są szczególnie cenne, gdyż Polska straciła większość pamiątek przeszłości w czasie II Wojny Światowej. Wszystko, co udało się odrestaurować lub uratować w niemal oryginalnym stanie, jest dzisiaj bardzo cenne.
- Na uwagę zasługuje przyjemny klimat słynnej starówki. Klimatyczne restauracje, wyjątkowe budynki i spokój niedużego miasteczka z pewnością Wam się spodoba. Będąc tutaj na urlopie, na pewno spędzicie w Sandomierzu niejedno popołudnie.
Właściwie wszystkie miejsca, które tutaj opisujemy są ze sobą powiązane. Z łatwością udacie się we wszystkie strony i podczas jednego urlopu zobaczycie najpopularniejsze miejsca w Sandomierzu, przejdziecie się po Pieprzówkach, zdobędziecie historyczne informacje w miejskich podziemiach i będziecie się świetnie bawić.
Góry Świętokrzyskie: inne ciekawe miejsca
Dla tych, którzy pragną więcej i chcą dalej odkrywać, co ciekawego jeszcze ma w sobie Polska, przygotowaliśmy kilka interesujących miejsc, które koniecznie trzeba odwiedzić, będąc w Górach Świętokrzyskich. Oto nasze propozycje!
Pałac w Kurozwękach
Nie jakiś tam pałac, a obiekt, w który włożono mnóstwo pracy i zaangażowania. Według informacji dotyczących historii Pałacu w Kurozwękach, obiekt ten został wykupiony przez krewnego pierwotnych właścicieli w roku 1991. W tamtym okresie, kiedy Polska nie miała się najlepiej, piękny budynek dawnej elity popadał w ruinę. Opuszczone domy rozpadają się niezwykle szybko! Na szczęście właściciele nie żałowali czasu, sił i pieniędzy, by pałac znów jawił się jako coś pięknego. Efekt możemy podziwiać do dzisiaj. Jakie atrakcje tam na nas czekają?
- Dostęp do pięknego pałacowego ogrodu, który jest doskonałym miejscem na romantyczny spacer i odpoczynek z całą rodziną. Park jest zadbanym terenem prywatnym, dlatego możecie mieć pewność, że nikt nie będzie Wam przeszkadzał.
- Pałacowy dziedziniec z restauracją zachwyci każdego!
- Wisienką na torcie jest oczywiście wnętrze Pałacu w Kurozwękach, gdzie znajduje się klimatyczne muzeum i mroczne podziemia. Zwłaszcza zwiedzanie podziemnych lochów działa na wyobraźnię!
- Wokół pałacu znajduje się również małe zoo i plac zabaw, co szczególnie doceniają dzieci. Kiedy udamy się kawałek dalej od tej strony, znajdziemy się wśród Bizonów!
- W budynku znajduje się również luksusowy hotel i restauracja. Noc w takim miejscu musi być niesamowita!
Podziemny szlak w Opatowie
Turyści szczególnie upodobali sobie podziemne wycieczki, a takich miejsc do zwiedzania Polska ma sporo. Za ich popularnością stoi zapewne niecodzienny, dość mroczny klimat i aura tajemniczości. Dla wielu to jedyna okazja, by zobaczyć podziemne zakątki, zwłaszcza z tak bogatą historią. Podziemny szlak w Opatowie swoje początki miał już w czasach średniowiecza i stopniowo rozrosły się do sporej podziemnej sieci korytarzy i pomieszczeń. Celem podziemi nie było więzienie ludzi (przynajmniej w teorii), a przechowywanie licznych towarów kupieckich, w tym jedzenia oraz wina. Niskie temperatury panujące głęboko pod ziemią stanowiły przepastną i bardzo dobrą lodówkę, która chroniła cenne pożywienie przed zepsuciem.
Dla zwiedzających otwarte jest aż 46 korytarzy, a każdy z nich ma dla turystów jakąś ciekawostkę z przeszłości. Przejścia są świetnie odrestaurowane i utrzymane w charakterystycznym klimacie. Z podziemiem w Opatowie związane są również ciekawe legendy, które w połączeniu z wystrojem korytarzy wywołują dreszczyk emocji.
Kopalnia Krzemionka
Polska od strony Gór świętokrzyskich słynie właśnie z kopalni Krzemionka. Wiele opinii podaje, że jest to jedno z najpopularniejszych miejsc tych okolic. Na pewno jedno z obowiązkowych, które należy odwiedzić, znajdując się w malowniczej dolinie Wisły, czyli w Pieprzówkach.
Polska nie jest najstarszym krajem świata, ale tereny naszego kraju istniały na długo długo, zanim nasze państwo zaczęło kiełkować. Stąd kopalnia krzemienia, zwana potocznie Krzemionką, jest dzisiaj niezwykle interesująca. Według informacji historycznych, słynna polska kopalnia powstała około 5 tysięcy lat temu. Korzystali z niej ludzie, dla których postęp cywilizacyjny oznaczał obróbkę kamienia. Jak pracowano w czasach, kiedy nie było komputerów? Te podziemia dostarczą Wam mnóstwo informacji na ten temat. Kompleks otwarty dla zwiedzających jest naprawdę bardzo duży, a w jego rozbudowę włożono ogrom pracy. Polska naprawdę może być z tego miejsca dumna. Tym bardziej, że jest to jedna z najważniejszych pamiątek archeologicznych w całej Europie Środkowej!
Góry świętokrzyskie nocleg
Nocleg w pobliżu doliny Wisły, gdzie znajdują się Pieprzówki, najlepiej jest zarezerwować w Sandomierzu, by w pełni przeżyć wyjątkowy klimat wycieczki. Musimy być jednak przygotowani na nieco większe wydatki w tym rejonie. Do dyspozycji turystów oddane są klimatyczne, bardzo zadbane hotele wysokiej klasy. Treści na stronach z rezerwacjami pozwalają wywnioskować, że przeciętny koszt za dobę hotelową wynosi około 250 zł. Szczególną uwagę zwracają te najbardziej klimatyczne, sprawiające wrażenie starych hotele powstałe w miejscu starych dworków. Większość budynków jest jednak zupełnie nowa. Do chętnie polecanych miejsc zakwaterowania należą:
- Hotel pod Ciżemką usytuowany w starym budynku z historią. Klimatyczny i bardzo przyjemny. Cena za dobę wynosi 219 zł i jest jedną z niższych w okolicy.
- Sandomiria Lodging-House to nowocześniejszy hotel z bardzo miłą i docenianą obsługą. Goście oceniają ten hotel jako bardzo przyjemny i wręcz idealny na odpoczynek. Ceny za dobę nie podano i zapewne dowiadujemy się o niej, ustalając szczegóły rezerwacji.
- Hotel Basztowy znajdujący się na wzniesieniu z doskonałą panoramą na sandomierską starówkę. Cena za noc sięga 260 zł.
Wymienione wyżej, przykładowe hotele znajdują się zaledwie nieco ponad 2 km od Pieprzówek. Z łatwością znajdziecie miejsce na nocleg również dalej. Odległość bliska 30 km od Pieprzówek nie jest wyzwaniem dla osób podróżujących samochodem. Ceny jednak nie są wcale niższe, ponieważ właściciele apartamentów wypoczynkowych doskonale zdają sobie sprawę z popularności tych okolic. Wybierając się w te strony, dobrze jest wybrać mocno polecany hotel, by z dość wysoką ceną za pobyt nie wiązało się rozczarowanie. Na szczęście polskie hotele w górach trzymają fason!
Urlop w Górach Pieprzowych, czy jest godny polecenia?
Chociaż obecnie świat stanął trochę na głowie, wkrótce znowu rozpocznie się planowanie, w jakie strony się wybrać, by dobrze spędzić urlop wypoczynkowy. Czy urlop w Górach Pieprzowych jest godny polecenia? Dla kogo te okolice będą najlepsze i na co dobrze jest się przygotować?
Najbardziej zadowolone z wycieczki i czasu spędzonego w Pieprzówkach będą urlopowicze, którzy cenią sobie spokój i lubią obcować z naturą. Nie bez powodu te rejony są również polecane dla rodzin z dziećmi. To wręcz idealny cel na spokojny wypoczynek, w którym nie brakuje atrakcji, ale gdzie nie ma także ryzyka, że coś może pójść nie tak. Mamy tu na myśli:
- Przygody typu zbyt wysokie wierzchołki, na które małe dzieci nie mają energii się wspiąć.
- Utrudniony dojazd z hotelu w miejsce atrakcji i odwrotnie.
- W tych okolicach nie ma również hoteli, które nie byłyby przyjazne wycieczkowiczom z dziećmi.
- Istnieje niskie ryzyko, że dzieci nie będą zadowolone z dostępnych atrakcji. Tutaj jest co robić i co oglądać.
- Chociaż hotele nie należą do najtańszych, same atrakcje Gór Pieprzowych nie są drogie, dlatego można spędzić urlop związany z rozsądnymi wydatkami.
Dużo się mówi o tym, że Góry Pieprzowe i okolice Sandomierza są doskonałe dla rodzin z dziećmi, to na przyjemne spędzenie czasu mają szansę również pary. Romantyczne uliczki w otoczeniu charakterystycznych budynków to coś, czego w Sandomierzu nie brakuje. Wysokiej klasy hotel, mnóstwo okazji do spacerów, długich rozmów, piękne okolice. Pary bardzo chętnie tutaj wracają! Nic w tym dziwnego, skoro można spędzić tutaj miły czas w atmosferze spokoju, intymności i takiej maksymalnej ucieczki od problemów.
Urlop w Pieprzówkach: praktyczne informacje
Odwiedziny w Górach Świętokrzyskich nie wymagają specjalnego przygotowania, natomiast przed zrealizowaniem wycieczki, dobrze jest mieć świadomość pewnych oczywistości.
- Góry Pieprzowe nie będą satysfakcjonujące dla osób, które oczekują mozolnej wspinaczki na wysokie szczyty.
- Dla osób, które poszukują wielu bodźców i nowoczesnych atrakcji, takie spotkanie z historią i naturą może być mniej interesujące.
- Każda wycieczka jest ciekawsza, kiedy towarzyszy nam ładna pogoda. Chociaż niskie, Świętokrzyskie Góry, to jednak góry i pogoda może być zmienna. Dobrze przygotować się na to przed wyjazdem, zabierając ze sobą wygodne i ciepłe ubrania.
- Jeżeli wybraliście Góry Pieprzowe jako te niskie i mniej wymagające, to możecie czuć się rozczarowani, ponieważ spacer po pagórach wymaga niezłej kondycji!
- W Górach Pieprzowych sezon trwa praktycznie cały rok, jednak najwięcej turystów jest późną wiosną, latem i wczesną jesienią, zgodnie z porą kwitnienia rzadkich i pięknych roślin. Planując urlop w tych okolicach, dobrze jest wcześniej zarezerwować miejsca na nocleg.
Niesamowite miejsca ukryte są po całej Polsce i z pewnością należą do nich Pagóry znajdujące się w okolicy Sandomierza. To idealne miejsce na wycieczkę właściwie o każdej porze roku. Miłośnicy tych stron polecają je najbardziej późną wiosną, kiedy wszystko cudownie kwitnie lub wczesną jesienią, kiedy rośliny zmieniają swoje barwy.
Zdjęcia pochodzą z serwisu Pixabay.pl