Sarnia skała i dwie drogi na jej szczyt

Położenie szczytu

Sarnia Skała to niby niepozorny wysokościowo, ale znany i powszechnie lubiany przez turystów szczyt Tatr, znajdujący się na wysokości 1377 m n.p.m. Jest on częścią szczytów reglowych Góra umiejscowiona jest między Doliną Białego a Doliną Strążyską. Sarnia Skała wraz z dwoma innymi szczytami, Nosalem i Wielkim Kopieńcem, należy do najpiękniejszych i najpopularniejszych szczytów reglowych w okolicy Zakopanego. Topograficznie Sarnia Skała to skalista grań, zbudowana ze skał zwanych wapieniami dolomitowymi.

Nazwa Sarnia Skała

Sarnia Skała nazywana była wcześniej Małą Świnicą, Świniczką lub też Świnią Skałą. Nazwa, którą obecnie się stosuje, pochodzi bezpośrednio od wyglądu skałki, podobnej do sarny lub też rogów rogacza. Dawniej roiło się w tutejszych okolicach od poszukiwaczy skarbów, ze względu na tajemniczy wygląd szczytu, a na skałkach do tej pory gdzieniegdzie zachowały się wyryte przez nich znaki.

Sarnia Skała a przyroda

Wśród botaników okolice Sarniej Skały to bardzo znane i interesujące miejsce, ze względu na występowanie tu wielu rzadkich roślin. Zaliczyć do nich można sosnę drzewokosą, jarząb nieszypułkowy oraz liczne rośliny wapieniolubne, m.in. wierzbę alpejską i jaskier alpejski. Czasem wręcz odbywają się tu zloty botaników. Na stokach Sarniej Skały i w okolicach sztucznie wprowadzono modrzewia japońskiego i drzewiastą kosodrzewinę. Zachodzi tu zjawisko obniżenia wszystkich pięter roślinności o nawet 200m! Spowodowane jest to zacienieniem przez imponujące ściany Giewontu, a także silnymi wiatrami.

Jaskier alpejski

Kosodrzewina

Wejście na Sarnią Skałę

Wejście na Sarnią na wysokość 1377 m n.p.m bywa nazywane spacerem, i jest polecane na wędrówki z dziećmi, a nawet na pierwsze tatrzańskie wyprawy zimowe. Łączny czas przejścia w górę i dół, niezależnie od wybranej trasy, zajmuje mniej więcej pół dnia . Znaczna część trasy prowadzi skalistymi schodami. Od wylotu Doliny Białego i Doliny Strążyskiej prowadzi trasa bezpośrednio na Czerwoną Przełęcz. Stamtąd już tylko kilkanaście minut do Sarniej Skały.

Wejście od strony Doliny Strążyskiej

Od Doliny Strążyskiej do czarnego szlaku (Drogi nad Reglami) prowadzi szlak czerwony dnem doliny. Droga jest dłuższa i bardziej stroma niż w przypadku wejścia od Doliny Białego, ale za to samo dojście jest nieco łatwiejsze. Dolina Strążyska, wraz z Doliną Białego, to jedna z najpiękniejszych i najczęściej odwiedzanych tatrzańskich dolin reglowych. W jej górnej części położony jest Wodospad Siklawica.

Z Centrum Zakopanego do początku trasy (budki Tatrzańskiego Parku Narodowego, w której zakupimy bilety), czas przejścia wynosi ok. 30 – 35 minut. Po niedługim oczom ukazuje się Dolina Strążyska: szlak jest zalesiony bukami i jodłami, a dnem płynie Strążyski Potok. Po drodze znajduje się Skałka Jelinka z zamocowaną płaskorzeźbą i tablicą upamiętniającą Edwarda Jelinka, czeskiego publicystę. Czerwoną trasą docieramy do Polany Strążyskiej. Stąd można odbić i przejść kilka minut oznakowaną na żółto wąską kamienną ścieżką do Wodospadu Siklawica. Wodospad złożony jest z dwóch ścian i liczy 23 m wysokości. Nazwa wywodzi się od większego Wodospadu Siklawy, znajdującej się w Dolinie Pięciu Stawów. Po odwiedzeniu wodospadu, należy wrócić tą samą ścieżką, wejść z Polany na czarny szlak i nim podążać dalej do Czerwonej Przełęczy.

Wejście przez Dolinę Białego

Dolina ta jest uznawana za jedną z bardziej malowniczych reglowych dolin, według niektórych jest to trasa ciekawsza krajobrazowo i bardziej urozmaicona, po drodze napotkamy też więcej mostków i strumyków, co może stanowić niezłą atrakcję dla dzieci.

Warto jednak wiedzieć, że tutaj jeden z etapów to stosunkowo strome ziemne wejście z zakolami. W razie deszczu i podmoknięcia terenu, może być on śliski i trudny do pokonania.

Przez dolinę idziemy szlakiem żółtym. Wzdłuż trasy przepływa Biały Potok. Za jednym z wodospadów trasa skręca w prawo i tutaj ścieżka przestaje być spacerowa, gdyż zwiększa się jej nachylenie. Po kilkunastu minutach stajemy przed zakrętem, a z lewej strony dochodzi do nas Ścieżka nad Reglami. Skręcamy w prawo i wchodzimy na szlak czarny, który wznosi się do Czerwonej Przełęczy.

Trasę możemy także rozpocząć w Kalatówkach. Odchodzimy od nich czarnym szlakiem, i kierujemy się leśnym zboczem Małej Krokwi. Liczne zakręty stromej ścieżki prowadzą nas na Przełęcz Białego. Idąc dalej lasem, po kilku drewnianych kładkach schodzimy na Polanę Białego, gdzie dołącza szlak żółty z samej Doliny. Dalej kierujemy się jak w powyżej opisanej trasie, na Czerwoną Przełęcz.

Biały Potok

Polana Kalatówki

Z Czerwonej Przełęczy na szczyt Sarniej Skały

Czerwona Przełęcz oferuje chwilę odpoczynku na drewnianych ławkach. Ponieważ w okolicznej ziemi występują związki żelaza, ziemia barwi się na czerwono i stąd nazwa przełęczy. Droga na Sarnią Skałę nie zajmie już dużo czasu – zaledwie piętnaście minut. Na trasie powoli kończy się zalesienie, a zaczyna otaczać nas piętro kosodrzewin. Dzięki temu naszym oczom ukazują się odsłonięte panoramy górskie. Im bliżej Sarnia Skała, tym trudniejsze podejście, a w ostatnim etapie jest już bardzo stromo i wspinamy się po skałach bez żadnych sztucznych ułatwień. Ten etap jest wymagający kondycyjnie. Wreszcie ona, Sarnia Skała: szlak doprowadził nas do celu na wysokość 1377 m n.p.m. Po osiągnięciu szczytu, na pierwszym planie z Sarniej Skały możemy podziwiać imponującą 600-metrową północną, urwistą ścianę Giewontu. Z drugiej strony widok na kotlinę z Zakopanem i całe Podhale. Warto zwrócić uwagę na panoramę Tatr Wysokich ze szczytami Koziego Wierchu, Granatów i Żółtej Turni. W kierunku zachodnim ujrzymy nawet odległy, legendarny Kominiarski Wierch. Co jest takiego nietypowego w tym szczycie…? Na Kominiarski Wierch nie prowadzi żaden oznakowany szlak. Dodatkowo, masyw ten nie jest może najwyższy, ale za to góruje aż nad sześcioma dolinami.

Kotlina z Zakopanem

Tatrzańska panorama

Powrót z Sarniej Skały

Początkowo mamy tylko jedną drogę zejścia z Sarniej Skały i musimy kierować się tym samym szlakiem, którym weszliśmy. Dwóch dolin nie dzielą spore odległości, dlatego szybko i bez problemu dojdziemy do parkingów lub autobusów z jednej do drugiej. Warto wchodząc od jednej strony, zejść drugą, tworząc swoistą pętlę, aby jak najbardziej zachłysnąć się tutejszymi atrakcyjnymi widokami.

Powrót przez Dolinę Białego

Gdy panorama Tatr nasyci już oczy, zgodnie z drogowskazem należy kierować się w lewo. Wąską stromą ścieżką docieramy do rozwidlenia szlaków na Polanie Białego. Tutaj możemy czarnym szlakiem zejść także do Polany Kalatówki. Kierujemy się jednak żółtymi drogowskazami i schodzimy w dół, zboczem niewielkiego, zalesionego, wzniesienia zwanego Igłą (1207 m). Kilkukrotnie przekraczamy po drodze Biały Potok. Za bramą budki Tatrzańskiego Parku Narodowego skręcamy w lewo w Drogę pod Reglami. Stąd już tylko kilkanaście minut zejścia.

Kolor biały w nazwie doliny pochodzi od płynącego tą doliną potoku, który tworząc liczne małe kaskady, na jasnych kamykach rzeczywiście wygląda na biały. Inne źródła mówią, że to dlatego, że woda silnie się pieni, aż do białości. Z Doliny tej możemy udać się na krótki spacer w stronę zakopiańskich skoczni narciarskich, co będzie dodatkową atrakcją i umileniem wycieczki.

Polana Kalatówki

Powrót przez Dolinę Strążyską

Gdy Sarnia skała zostanie już zdobyta, a wszystkie widoki obejrzane i uwiecznione, powrót rozpoczynamy tą samą trasą co wejście, do Czerwonej Przełęczy. Tutaj skręcamy w prawo, w stronę Doliny Strążyskiej. Ścieżką w środku lasu podążamy tak długo, aż dotrzemy na Polane Strążyską. Jeśli nie wchodziliśmy tą trasą i nie obejrzeliśmy Wodospadu Siklawica, teraz warto odbić w lewo i po kilku minutach ujrzeć kaskady jego wody. możemy też podążać dalej, aż do doliny. Dolina Strążyska nazwą nawiązuje do historii, ponieważ wypasano tutaj owce. słowo strąga oznacza po prostu zagrodę do dojenia tychże zwierząt.

Dla kogo wyprawa?

Trasy na Sarnią Skałę można nazwać podejściem dla każdego. Są one bardzo popularne i nie przysparzają trudności nawet początkującym. Sarnia Skała nie jest wymagająca technicznie, warto mieć dobrą kondycję, ale przy powolnym podejściu w dobrych warunkach nawet osobom mniej wprawionym uda się zdobyć szczyt. Również zimą można skorzystać z tego szlaku, pamiętając jednak o uwzględnieniu zagrożeń lawinowych i zwiększenia przewidywanej długości wejścia.

Długość trasy to ok. 9 km, a suma wzniesień wynosi ok. 500 m. Czas przejścia na Sarnią Skałę w porze letniej to mniej więcej 3 h 40′ do 4 h.

Inne atrakcje na trasie do Sarniej Skały

Wielka Krokiew i ścieżka pod Reglami

Wielka Krokiew to oczywiście najsłynniejsza w Polsce skocznia narciarska, a wręcz symbol architektoniczny. Dla odwiedzających, dostępna jest przy niej kolej linowa, a na szczycie taras widokowy. Tutaj możemy rozpocząć wędrówkę na Sarnią Skałę. W tym celu należy dojść do Doliny Białego, i dalej żółtym szlakiem podążać ku szczytowi Sarniej Skały.

Kolej na Kasprowy Wierch

Wybierając się na Sarnią Skałę przez Kuźnice i dalej Kalatówki, przechodzić będziemy obok stacji kolei na Kasprowy Wierch. Tutaj na wjazd czeka zazwyczaj sporo osób, nawet kilkaset.

Kolej na Kasprowy Wierch

Pozostałe możliwości przejścia

Gdy jesteśmy już na Ścieżce pod Reglami, można iść nią dalej aż od Doliny Kościeliskiej lub Doliny Chochołowskiej. Sarnia Skała jest też do zaliczenia… „po drodze” z innego szlaku, na przykład podczas powrotu z Giewontu! To opcja dla bardziej ambitnych i zdecydowanie sprawnych kondycyjnie osób.

Giewont