Kategoria: Afryka

  • Góry fałdowe – jak powstają tereny górzyste?

    Góry fałdowe – jak powstają tereny górzyste?

    Przez miliony lat krajobraz naszej planety ulegał ciągłym przeobrażeniom. Wyobraźcie sobie, że w historii Ziemii występowały okresy, kiedy tereny, na których obecnie mieszkamy, porastały bujne lasy tropikalne. Przez lata kształtowały się lądy i tereny górzyste, morza i oceany. A właściwie kształtują się do dzisiaj. Chociaż jest to dla nas obecnie mało odczuwalne, procesy góro-, lądo- i oceanotwórcze trwają w dalszym ciągu. Świadczą o tym trzęsienia ziemi czy erupcje wulkanów. Chociaż zjawiska te częściej zachodzą na południu Europy, zdarzają się również w Polsce – trzęsienie (tąpniecie) ziemi miało miejsce w 2013 roku w pobliżu Polkowic. Wykazało siłę 4,7 stopnia w skali Richtera.

    Czynny wulkan

    Geologowie wyróżniają trzy podstawowe rodzaje gór: góry fałdowe, zrębowe i wulkaniczne. Wszystkie powstałe w wyniku sił działających wgłębi naszej planety: olbrzymiego ciśnienia, różnicy ciśnień oraz niezmiernie wysokich temperatur. Siły te powodują procesy endogenne, które prowadzą do zmian w wyglądzie lądów, mórz i oceanów, a także wpływają na kształtowanie się pasm i łańcuchów górskich. Jak dokładnie powstały góry fałdowe i pozostałe typy wzniesień, przedstawiamy Wam w dzisiejszym poście.

    Tatry krajobraz

    Krajobraz Tatry Zakopane

    Jak powstały góry fałdowe?

    Góry fałdowe to wzniesienia, po których każdy z Was, górskich zdobywców, chodził prawdopodobnie niejednokrotnie. Góry fałdowe w Polsce to na przykład Karpaty, a na świecie – Alpy i Himalaje. Góry fałdowe powstały (i powstają do dziś) w wyniku fałdowania i wypiętrzania mas skalnych. Fałdowanie i wypiętrzanie dzieje się wskutek ruchu kontynentów i naciskania na siebie z ogromną siłą płyt litosfery.

    Alpy krajobraz

    Jezioro w Alpach

    Plastyczność mas skalnych sprawia, że kiedy zderzają się ze sobą, nie niszczą się nawzajem, tylko ściskają i powoli kształtują, wędrując ku górze. Jest to kształtowanie zarówno pionowe (rzeźba), jak i poziome (linia brzegowa). I tak powstają góry fałdowe.

    Szczyty w Tatrach

    Powstanie gór zrębowych i wulkanicznych

    Góry fałdowe to nie jedyny rodzaj wzniesień. Wyróżniamy także, ukształtowane inaczej niż fałdowe, góry zrębowe. Tworzą się one, kiedy w wyniku zderzenia płyt litosfery, masy skalne pękają i przemieszczają się. Przemieszczanie zachodzi wzdłuż linii pękania nazywanych uskokami. Aktywność sejsmiczna oraz ruchy płyt powodują przesuwanie mas skalnych wzdłuż uskoków o setki kilometrów w poziomie i kilka kilometrów w pionie, co powoduje kształtowanie się gór zrębowych. Do gór zrębowych zaliczamy na przykład afrykańskie Góry Smocze, a w Polsce – Sudety.

    Gory Afryka Poludniowa

    Kolejnym rodzajem wzniesień są góry wulkaniczne powstałe wskutek działalności wulkanicznej. Erupcja wulkanu powoduje wyrzucenie na powierzchnię zastygającej lawy, która tworzy warstwę skalną. Kiedy taki proces zajdzie kilkakrotnie, kształtuje się podwyższenie czyli stożek wulkaniczny lub kopuła lawowa. Przykładem wzniesień wulkanicznych jest Ostrzyca (501 m n.p.m.) na Podgórzu Kaczawskim w Sudetach, Góra Świętej Anny (408 m n.p.m.) na Wyżynie Śląskiej, a także dużo większa góra Kilimandżaro (5 985 m n.p.m.)

    Czynny wulkan Etna

    Afryka KilimandzaroZdjęcia pochodzą z portalu pixabay.

  • Góry zrębowe, fałdowe i wulkaniczne – cechy, powstanie i przykłady

    Aby zrozumieć, czym są zrębowe góry, czym różnią się od gór wulkanicznych czy fałdowych i jak powstają zrębowe góry, musimy najpierw zrozumieć, czym są ruchy górotwórcze i jakie są ich skutki. Zastanówmy się więc, skąd wzięły się te ogromne obszary mas skalnych, wzdłuż których tak chętnie wędrujemy podczas wakacyjnych wycieczek.

    Ogólne pojęcie gór i ich podział

    Każdy z nas wie, czym są góry. To właśnie w góry najczęściej wybieramy się na urlop czy wakacje. Mówiąc najprościej, góry są fragmentami ziemskiej skorupy, która uległa wypiętrzeniu. Aby wypiętrzone fragmenty skorupy ziemskiej mogły zostać nazwane górami, muszą mieć wysokość względną powyżej 300 m. Jeśli ta wysokość jest niższa, mówimy raczej o wzgórzach czy pagórkach.

    Najpopularniejszym podziałem gór jest podział na kategorie względem wysokości bezwzględnej, czyli tej liczonej od poziomu morza.

     

    Kategorie gór pod względem wysokości bezwzględnej

    góry niskie, czyli te, których wysokość nie przekracza 600m n.p.m. Przykładem takich gór w PolsceGóry Świętokrzyskie.

    góry średnie, czyli o wysokości od 600 do 1500 m n.p.m. Przykładem są Sudety lub Beskidy.

    góry wysokie, czyli powyżej 1500 m n.p.m., np. Tatry, Alpy.

     

    Czym są ruchy górotwórcze?

    Ruchy górotwórcze to nazwa określająca wszelkie procesy fałdowania i tworzenia się gór. Na temat przebiegu tych procesów wiele już wiemy, wciąż jednak trwają badania w celu wyjaśnienia tych procesów. Istnieje popularna i łatwa do zrozumienia teoria, mówiąca o tym, że w dnie oceanu istnieją zagłębienia, które nazywa się geosyklinami. Zapadliny te występują nie tylko w oceanach, ale też w całej litosferze. Zwykle ich dno jest wypełnione osadem, wskutek czego łatwo się przesuwa. W wyniku tego ruchu płyty tektoniczne podlegają naciskom, przez co zachodzi proces fałdowania.

    Innym rodzajem ruchu górotwórczego jest zderzenie się ze sobą dwóch płyt tektonicznych. Wskutek takiego zderzenia następuje wytworzenie się nieprawdopodobnie ogromnej siły, która niesie za sobą erupcję wulkanów, ale też trzęsienia ziemi. Wskutek tego powstają łańcuchy górskie.

    Ruchy górotwórcze na przestrzeni lat

     

    Istnienie gór uważamy za pewnik. Znamy je od zawsze, to coś stałego i niezmiennego. Okazuje się jednak, że góry, jakie znamy dzisiaj nie zawsze tak wyglądały, nie zawsze nawet istniały. Aby powstaly góry, muszą nastąpić ruchy górotwórcze. Proces takich ruchów trwa miliony lat, dlatego dla nas jest to pojęcie tak abstrakcyjne i trudne do zrozumienia. Ruchy górotwórcze na przestrzeni lat tworzyły łańcuchy górskie, które znamy do dziś. Najmłodsze ruchy górotwórcze noszą nazwę alpejskich. Rozpoczęły się 237 milionów lat temu i trwają aż do dziś. Jak to możliwe? Góry wcale nie są niezmiennie. Zmieniają się nieustannie, jednak jest to proces tak wolny, że nie jesteśmy w stanie tego zauważyć. Pierwsze znane ruchy górotwórcze nosiły nazwę Saamijskich, Białomorskich i Kenorańskich i miały miejsce aż 2500 miliona lat temu. W wyniku ruchów górotwórczych masy skalne, powstałe np. wskutek nagromadzenia się osadów morskich, ulegają pofałdowaniu i wypiętrzeniu, tworząc zrębowe góry, góry fałdowe lub wulkaniczne.

     

    wypietrzone-gory-skaly.jpg

     

    Czym są i jak powstają poszczególne rodzaje gór?

    Wiele osób wędrując po górach zastanawia się, jak powstają góry fałdowe czy góry zrębowe. Jedna z teorii tłumaczących proces powstawania gór mówi o tym, że początkiem tego procesu jest fałdowanie osadów, które gromadzą się na dnie oceanu. Nakładają się one na siebie, tworząc szczeliny wzdłuż pęknięć w geosynklinach. Co sprawia, że osad z dna oceanu ulega fałdowaniu? Prawdopodobnie chodzi tu o przesuwanie się dwóch płyt kontynentalnych, wskutek czego zachodzi proces fałdowania. W taki sposób powstają tzw. orogeny kolizyjne. Są nimi np. Alpy aż po Himalaje. Łańcuch ten nazywamy Wielkim Systemem Alpidów, a badania ukazują, że powstał on pomiędzy płytami kontynentalnymi Afryki, Dekanu i Eurazji.

    Góry zrębowe

    Góry zrębowe to góry powstałe w wyniku podniesienia pewnego obszaru. Inna nazwa dla gór zrębowych to góry załomowe.

    Litosfera podlega ciągłym naprężeniom. Wynikają one z sił tektonicznych, które z kolei swoje źródło mają w zderzeniach płyt mas skalnych skorupy ziemskiej. Zderzenia te są powodem przesuwania się mas skalnych i pękania ich wzdłuż uskoków. Co ciekawe, przesunięcie mas skalnych wzdłuż linii spękań może osiągać odległość nawet setek kilometrów. Mówimy oczywiście o przesunięciu mas skalnych wzdłuż płaszczyzny poziomej, chociaż możliwe jest też przemieszczenie skalnych mas po linii płaszczyzny pionowej na znacznie mniejszych odległościach. Oczywiście, ani przesuwanie się płyt tektonicznych, skalnych, ani ich pękanie nie jest zjawiskiem, które możemy bezpośrednio zobaczyć. Proces ten trwa nawet miliony lat. W wyniku przemieszczania się płyt skalnych, ich pękania i przesuwania powstały góry zrębowe, które spotykamy także w Polsce. Zrębowe góry cechują się one występowaniem zrębów tektonicznych wzdłuż uskoków.

     

    gory-zrebowe.jpg

     

    Góry fałdowe

    Góry fałdowe to góry powstałe w procesie fałdowania i wypiętrzania się mas skalnych. Większość gór na świecie to góry fałdowe, występują częściej niż zrębowe góry. Fałdowanie jest procesem niezwykle skomplikowanym. Jego istota tkwi w ściskaniu warstw skalnych o poziomym położeniu. Warstwy te powstałe są w tzw. geosyklinie, a wyciśnięte są w wyniku zderzenia płyt kontynentalnych. Góry fałdowe w Polsce to np. Karpaty.

     

    karpaty.jpg

     

    Góry wulkaniczne

    Góry wulkaniczne, jak sama nazwa wskazuje, to góry powstałe wskutek działania wulkanu. Proces ten polega na wyrzuceniu na powierzchnię ziemi gorącej lawy w wyniku erupcji wulkanu. Lawa ta zastyga, a po całkowitym ostygnięciu tworzy warstwę skalną. Wulkaniczne góry zbudowane są ze skał wulkanicznych, lawy, skał piroklastycznych i wulkanicznych popiołów. Większość podmorskich gór to właśnie góry wulkaniczne.

     

    Przykłady różnych rodzajów gór

    Zarówno zrębowe góry, jak i góry fałdowe spotykamy w Polsce. Przykładami gór zrębowych w Polsce są Sudety oraz Góry Smocze. Na świecie są to Góry Harz, Wogezy czy np. Tien Szan.

    Przykładem na polskie góry fałdowe są Karpaty, na świecie możemy wyróżnić Andy, Alpy, Himalaje czy Pireneje, a także Atlas i Kordyliery.

    Najlepszym przykładem gór wulkanicznych są góry Islandii i niektóre z gór Kamczatki.

     

    gory-wulkaniczne-islandia.jpg

     

    Jak powstały Sudety?

    Upowszechniona jest teoria, mówiąca o tym, że Sudety powstały w tzw. orogenezie warycyjskiej, o wiele wcześniej niż Karpaty. Istnieją jednak naukowe dowody na to, że pomimo klasyfikowania Sudety jako „starych gór”, nie mogły one powstać o wiele wcześniej niż inne polskie góry. Naukowcy odnaleźli w Sudetach pozostałości tzw. powierzchni zrównania, a czas jej powstania datują na kilkadziesiąt milionów lat temu. Oznacza to, że prawdopodobnie Sudety powstały niecałe 30 milionów lat temu, wskutek kolizji fragmentów płyt kontynentalnych. Zostały one wydźwignięte wzdłuż uskoku brzeżnego, tworząc góry zrębowe.

    Powstanie Karpat

    Karpaty z kolei są górami fałdowymi, powstałymi wskutek fałdowania morskich osadów. Nie znajdziemy tu uskoków ani zrębów tektonicznych, jak w przypadku Sudetów. Karpaty mają o wiele łagodniejszy przebieg, choć są wyższe od Sudetów. W czasie trzeciorzędu teren dzisiejszych Karpat zajmował ogromny i głęboki wodny zbiornik zwany geosynkliną karpacką. Istniały już wówczas Tatry, które wystawały ponad powierzchnię wody, tworząc wyspę. Istniały także fragmenty skalnych Pienin, stanowiące najwyższe części Pienińskiego Pasa Skałkowego. Trwało to miliony lat, podczas których na dnie geosynkliny gromadziły się piaski, osady, żwiry, muły. Pod wpływem ciśnienia stawały się one piaskowcami, zlepieńcami czy mułowcami. Nazwano je fliszem, a ich wysokość sięgała nawet 6 kilometrów. Wskutek orogenezy alpejskiej nagromadzone osady fliszowe uległy sfałdowaniu i wypiętrzeniu. Tak właśnie powstały Karpaty, a dokładniej ich zewnętrzna część zwana dziś Beskidami.

    Zdjęcia pochodzą z serwisu pixabay.pl

  • Góry Przylądkowe – niezwykłe południe Afryki

    W dzisiejszym poście zabieramy Was bardzo daleko, bo aż na południe RPA w Góry Przylądkowe. Góry w Afryce zajmują nieduży procent powierzchni, ale te, które się tam znajdują są potężne, a ich dzikość ciągle w niewielkim stopniu naruszona przez człowieka. U podnóża Gór Przylądkowych rozciąga się półpustynna dolina Karru. Krajobraz na południowym krańcu Starego Kontynentu jest przykładem na to, jak zróżnicowana i ciekawa jest geografia tego kontynentu.

    Krajobraz Gor Przyladkowych

    Góry Przylądkowe są silnie rozczłonkowane. Rozciągają się od Kapsztadu na zachodzie do Port Elizabth na wschodzie na 800 km długości oraz 100 km szerokości (północ-południe). Na 800 km gór składa się kilka pasm, z czego dwa największe to Góry Czarne i Długie. Ich wysokość Najwyższym szczytem Gór Przylądkowych (i Czarnych) jest…Seweweekspoortpiek. Wzniesienie osiąga wysokość 2325 m n.p.m. Wspinając się na szczyt, na pewno uda Wam się zdążyć nauczyć jego nazwy.

    Gory Afryki

    Góry (naprawdę) Czarne

    Góry Czarne nazywają się tak nieprzypadkowo – są bardzo ciemne, głównie brunatne, a miejscami ceglane. Do tego suche i prawie jałowe, w górnych partiach niepokryte roślinnością. Chociaż ich wysokość jest porównywalna do Tatr, tworzą zupełnie odmienny niż znany nam europejski, krajobraz, przybierając niezwykłe geologiczne kształty. Na ich terenie znajduje się kilka rezerwatów przyrody – m.in. Swartberg, Kammanassie czy Groot Swartberg.

    Podnoze Gor Afryka

    Góry Czarne samochodem

    Podróżując po RPA, najwygodniej jest przemieszczać się wynajętym samochodem i również w Górach Czarnych taki sposób transportu sprawdzi się najlepiej. Jadąc asfaltową drogą N12, nasycicie oczy widokami i odpoczniecie przy Wodospadzie Meiringspoort oraz na Przełęczy Meiringspoort, z której roztacza się niesamowity widok na Góry Przylądkowe. Mapa tego regionu dla nas jest również specyficzna – drogi przecinają pasma gór.

    Krajobraz gorski w Afryce

    Przez Gory Przyladkowe prowadzi również widokowa, głównie żwirowa droga R328. Przecina ona Przełęcz Swartberg (1575 m n.p.m.), na której powstał punkt widokowy z fantastycznym krajobrazem. Od strony południowej droga prowadzi przez potężne, zielone przestrzenie, które wzdłuż trasy przekształcają się w skaliste urwiska nad wąwozem z fikuśnymi formami skalnymi. Po drodze warto zatrzymać się w 4 kilometrowej jaskini Cango, również z trasami dla doświadczonych grotołazów.

    Wodospad

    Szlaki w Górach Czarnych

    Najlepszy czas na wędrówki w Górach Przylądkowych to kwiecień – maj i wrzesień – październik. Pogoda na południowym krańcu Starego Kontynentu jest wtedy najbardziej stabilna i optymalna dla wędrowców. Na terenie rezerwatów znajdują się zarówno nietrudne trasy jednodniowe, jak i wymagające szlaki kilkudniowe. Noclegu szukajcie z południowej strony wzniesień – będą wygodnym punktem wypadowym na szlaki i ich wybór w tej części regionu jest większy.

    Gory Afryka

    Jednym z popularniejszych jest 60 kilometrowy szlak Swartberg Hiking Trail, na którego przejście należy zagospodarować 5 dni, jednak istnieją możliwości skrócenia drogi. Żeby wejść na szlak, trzeba dostać pozwolenie od zarządców parku. Na Swartberg Hiking Trail u może przebywać maksymalnie 30 osób.

    Bardzo ciekawym szlakiem jest również Gamkaberg Tierkloof prowadzący przez rezerwat przyrody Gamkaberg. Przejście 23,5 kilometrowego szlaku zajmuje 2 dni. Oba szlaki – Gamkaberg i Swartberg, są zaawansowane, występują na nich miejsca wymagające doświadczenia górskiego, miejscami bardzo strome i wystawione na głównie potężną ekspozycje. Wchodzących na nie wędrowców, uprzedza się również o konieczności przygotowania na gwałtowne zmiany pogody.

    Kolorowa jaszczurka na kamieniu

    Góry Afryki zachwycają mnogością odmian fauny i flory. Tam, gdzie bezpieczeństwo pozwala spojrzeć w górę, warto wypatrywać na niebie przeróżnych gatunków ptaków. Na ziemi i powierzchni skał wypatrzyć można kolorowe jaszczurki i węże. Rezerwaty przyrody zamieszkują m.in. koziołki skalne, pawiany, szakale, a przy odrobinie (nie)szczęścia można spotkać lamparta. Dlatego na afrykański szlak trzeba wejść również z zapasem opanowania.

    Lampart

    Góry Długie nad Krainą Karru

    Góry Długie występują również na południowym krańcu kontynentu, na zachodzie Gór Czarnych. Najwyższą wysokość w tej części regionu osiąga szczyt Misty Point (1710 m n.p.m.). Na północy pasma roztacza się malownicza Kraina Karru. Tak jak inne kotliny Afryki, Karru stanowi rozległe obniżenie terenu, które rozdzielają Góry Przylądkowe. Występują tu zarówno tereny półpustynne, jak i zielone, często zagospodarowane pod uprawę zbóż i roślin cytrusowych oraz hodowlę zwierząt.

    Krajobraz Gor Czarnych

    W Górach Długich również występują liczne, egzotyczne dla nas, mieszkańców północy, gatunki fauny i flory, które można podziwiać, zdobywając górskie szlaki. Wygodne bazy wypadowe na szlaki to miasteczka Robertson, Montagu czy Greyton. W Górach Długich również znajdziecie zarówno mniej wymagające, jak i trudne trasy

    Główną atrakcją na zachodzie Gór Przylądkowych jest zaawansowanych, 5-6 dniowy szlak Swellendam NHW. 1-2 dniowe szlaki to na przykład Dassieshoek Trail, Bloupunt i Cogmanskloof. Te górskie trasy są głównie mocno wyeksponowane, dlatego zaleca się nie podejmować ich w czasie najwyższych temperatur.

    Zdjęcia pochodzą z portalu pixabay.

  • Jakie góry wypiętrzyła orogeneza alpejska? Mechanizmy działania.

    Jakie góry wypiętrzyła orogeneza alpejska? Mechanizmy działania.

    Najmłodsza i wciąż trwająca z orogenez w historii naszej planety. Przeciwnie niż jej poprzedniczki, czyli na przykład orogeneza hercyńska i orogeneza kaledońska, trwa na niektórych obszarach do dziś. Czym tak naprawdę jest to zjawisko i jak konkretnie wpływa na dzisiejsze krajobrazy górskie?

    Czym są orogenezy?

    W ogromnym skrócie jest to zespół górotwórczych zjawisk, które w podobnym czasie zachodzą na różnych obszarach, a nawet globalnie. Stale zachodzi tu wypiętrzanie się łańcuchów górskich, które w przypadku orogenezy alpejskiej nazywa się potocznie „młodymi górami”. W dziejach Ziemi wyróżniamy kilka orogenez, które wypiętrzyły stare, wycierające się już góry: m.in. Karkonosze, Góry Skaliste, Harz, Ural i inne. Wyróżniamy też najnowszą, czyli tą alpejską, która ukształtowała takie łańcuchy jak Alpy, Himalaje, Andy, czy Kaukaz, a także rodzime Karpaty.Czym są orogenezy

    Historia orogenezy alpejskiej

    Orogeneza alpejska rozpoczęła się ok. 230 mln lat temu, jeszcze w okresie przejściowym na granicy triasu i jury i lokalnie trwa nadal. Jej wystąpienie było możliwe dzięki kilku czynnikom, które mają ścisły związek z tworzeniem się aktualnego kształtu kontynentów zmianami rozmiarów oceanów. Rozpadła się bowiem Pangea, superkontynent, z którego cząstek powstały wszystkie te, które są nam znane. To wówczas nasiliły się ruchy fragmentów skorupy ziemskiej, a na ich punktach stykowych, orogeneza alpejska pozostawiła po sobie alpidy, czyli pasma takie jak Alpy, czy Himalaje.

    Historia orogenezy alpejskiej

    Jak powstają góry?

    Ruchy górotwórcze to mniej lub bardziej gwałtowne procesy, którym często towarzyszą ruchy płyt tektonicznych, które wynoszą fragmenty skorupy ziemskiej. Ale nie tylko. Zdarzeniami, w wyniku których dodatkowo mogą wypiętrzać się pasma górskie, są na przykład trzęsienia ziemi, a także zjawiska wulkaniczne (tu przykładem mogą być Andy). Zazwyczaj jednak góry powstają poprzez napieranie na siebie dwóch płyt litosfery. Siła, która tworzona jest w ramach tego procesu, wypiera stykowe pasma skorupy ziemskiej. W taki sposób powstały m.in. Himalaje – jako wynik napierania na siebie płyty euroazjatyckiej i indo-australijskiej.

    Jak powstają góry?

    Różnice między górami

    Każdy amator gór choć raz zaobserwował, jak różne mogą być poszczególne pasma, i jak wiele różni na przykład polskie Karpaty, od Kaukazu lub Himalajów. Pomimo że wszystkie te łańcuchy górskie wypiętrzyła alpejska orogeneza.

    Znaleźć możemy liczne podobieństwa, ale im bardziej zagłębimy się w szczegółowe informacje, tym więcej różnic znajdziemy. Dzieje się tak ze względu na regionalne tempo powstania szczytów, a także lokalne czynniki, które będą wpływały na rozwój sytuacji, wśród których wyróżnić możemy ilość osadów, intensywność ruchów, a także dodatkowe zjawiska tektoniczne.

    Różnice między górami

    Kształtowanie się szczytów

    Zanim góry przybiorą kształt prezentowany dziś, przybierają formę, którą nazywamy górotworem. Wewnętrzna strona górotworów to starsze skały o krystalicznej budowie, a zewnętrze to mniej trwałe skały osadowe, które nazywamy fliszowymi. Aby zaobserwować różnorodność gór, spójrzmy na nasze rodzime Tatry. Pozbawione zostały one fliszu w trakcie zalania, kiedy to najwyższe góry Polski znalazły się w eocenie na morskim dnie. Woda wypłukała słuszną część podłoża, zostawiając młodą, krystaliczną strukturę Tatr. Dla porównania Prealpy, które powstały w czasie tej samej orogenezy, zbudowane są w większości z fliszu właśnie. Tatry i znaczną część gór powstałych w trakcie ostatniej orogenezy zaliczyć możemy do gór fałdowych.

    Kształtowanie się szczytów

    Jak powstają góry fałdowe?

    Jak wspomnieliśmy wcześniej, zjawisko to jest efektem wzajemnych nacisków płyt litosfery, które fałdują warstwy skalne znajdujące się w podłożu. Doprowadza to też do powstania płaszczowin, czyli silnie pofałdowanych warstw skalne, które w wyniku ruchów podłoża przemieszczają się nawet kilometry poza obręb właściwych wierzchołków.

    Warstwy litosfery tworzą w tym procesie charakterystyczne fałdy, które świetnie widać w przekrojach skalnych. W ten sposób ukształtowane zostały masywy orogenezy alpejskiej. W Polsce jako przykład masywów utworzonych przez te procesy podać możemy Karpaty, a jeśli chodzi o zagraniczne pasma górskie, to zaliczamy do nich na przykład Kordyliery, Himalaje, Alpy, Atlas, a także Andy w Ameryce Południowej.

    Jak powstają góry fałdowe?

    Orogeneza alpejska w Polsce

    Pomimo że na tle innych krajów Polska wcale nie jest bardzo górzystym krajem, to nie można zaprzeczyć, że w trakcie orogenezy alpejskiej dokonały się znaczące zmiany w topografii terenów wchodzących dziś w skład Rzeczpospolitej. Były one nieuniknione, jako że całość Europy zmagała się z podobnymi zjawiskami. Szereg zmian wywołany został przez ścieranie się południa Europy z północą Afryki. W ten sposób krajobraz południa kontynentu wzbogacił się na przykład o Pireneje, Alpy i Apeniny. Po drugiej stronie Morza Śródziemnego w trakcie orogenezy alpejskiej powstały się na przykład masywy Atlasu. Skupmy się jednak na Polsce i wpływie, jaki miała alpejska orogeneza na topografię południa kraju.

    Orogeneza alpejska w Polsce

    Skutki orogenezy alpejskiej w Polsce

    • doprowadzenie do powstania fałdów tworzących Tatry, a także Pienin;
    • utworzenie płaszczowin Beskidów i Bieszczadów;
    • u podnóży Tatr, utworzenie morza, które pozostawiło po sobie ogromne zasoby soli;
    • wypiętrzone zostały polskie łańcuchy górskie, nie tylko Karpaty, ale także starsze Sudety.

    Czy czujecie teraz chęć zdobycia wiedzy na temat pochodzenia szczytów, po których odbywacie swoje wędrówki i wspinaczki? Taka geografia w wydaniu praktycznym jest naprawdę pasjonująca, a w ramach każdej wycieczki poznamy nowy, ekscytujący element.

  • Góry Smocze – perełka Południowej Afryki

    Pasmo Gór Smoczych to bez wątpienia jeden z bardziej spektakularnych cudów natury Afryki Południowej. Łańcuch górski tworzy naturalną granicę pomiędzy RPA, a królestwem Lesotho oraz Eswanti. Mnogość szlaków trekkingowych przyciąga co roku tłumy piechurów. Widoki ze szczytów zapierają dech w piersiach. Kiedy najlepiej odwiedzić Góry Smocze? Jakie szlaki wybrać? Gdzie spać? Zapraszamy do lektury!

    Góry Smocze

    Góry Smocze – słów kilka

    Góry Smocze (Drakensberg) rozciągają się na granicy RPA, Eswatini oraz Lesotho. Najwyższym szczytem jest Thabana Ntlenyana (3482 m n.p.m.), ale warto wyróżnić jeszcze Giant’s Castle (3312 m n.p.m.) oraz Cathedral Peak (3300 m n.p.m.). Utworzone na terenie gór rezerwaty przyrody oraz parki, w tym Park Narodowy Gór Smoczych wraz z Transgranicznym Obszarem Ochrony Przyrody Maloti-Drakensberg wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

    Smocze Góry oddziałują znacząco na klimat Południowej Afryki. Łańcuch górski zatrzymuje wilgotne masy powietrza, które niesione są przez wiatry znad Atlantyku oraz ciepły Prąd Mozambicki. W rezultacie na południu kontynentu wytworzył się klimat śródziemnomorski.

    Kiedy najlepiej odwiedzić Smocze Góry?

    Mgła w Górach Smoczych

    W Góry Smocze najlepiej wybrać się latem (grudzień-luty), gdyż dni są wtedy najdłuższe. Zimą szlaki mogą być pokryte śniegiem, przez co dostęp do niektórych miejsc jest ograniczony.

    Góry Smocze – baza noclegowa

    namiot w górach

    Drakensberg oferuje wiele możliwości noclegowych o różnym standardzie. Możecie zatrzymać się w luksusowym hotelu, gospodarstwie agroturystycznym, polu kempingowym, czy spędzić noc na farmie. Natomiast będąc na szlaku, najpopularniejszą opcją jest spanie w jaskiniach lub namiocie.

    Zagrożone gatunki zwierząt w Drakensberg

    Podczas wędrówki po Górach Smoczych macie szanse zobaczyć kilka gatunków fauny zagrożonej wyginięciem, w tym m.in.:

    • Orłosęp Brodaty. To gatunek ptaka padlinożernego. Można zwabić go padliną i następnie obserwować ze specjalnie wyznaczonych kryjówek.
    • Elandy. To największe afrykańskie antylopy. W celu ochrony tych ssaków założono rezerwat Giant’s Castle, znajdujący się przy wschodniej granicy z Lesotho.

    Elend

    Buszmeni w Górach Smoczych

    Dawniej Południową Afrykę zamieszkiwało plemię Khoisan. Żyli oni w jaskiniach. Wewnętrzne ściany dekorowali przeróżnymi malowidłami. Były to przede wszystkim wizerunki zwierząt, na które polowali i które czcili, m.in.: żyrafy, pytony, antylopy, czy słonie. Wykonując malunki, chcieli oddać swego rodzaju hołd gatunkom zamieszkującym okoliczne tereny. To tworzenia sztuki wykorzystywali trwałe farby zrobione z mieszanek roślin i substancji odzwierzęcych. Byli to niezwykle uzdolnieni ludzie, ale i mocno wierzący. O wschodzie słońca śpiewali i tańczyli, modląc się do bogów nieba. Niestety plemię zostało brutalnie wymordowane przez białych, którzy skolonizowali obszar.

    Największe atrakcje Północnych Gór Smoczych

    1. Pradawne malowidła skalne. Można je zobaczyć w wielu górskich jaskiniach. O szczegółowe informacje najlepiej pytać w okolicznych muzeach oraz centrach sztuki.
    2. Amfiteatr, czyli łańcuch wysokich skał bazaltowych o długości 5 kilometrów, wysoki na ponad 1000 m.
    3. Tablica, która upamiętnia miejsce schwytania Winstona Churchila. Widnieje na niej napis: „Tablica ta znajduje się w miejscu, w którym został zniszczony pociąg pancerny i został pojmany Winston Churchill przez Burskie siły. 15.10.1899”.
    4. Wodospad Tugela, o wysokości prawie 1000 metrów. Imponująca kaskada wodna spływa wzdłuż granitowej skały ze szczytu Mont-aux-Sources.
    5. Mont-aux-Sources, czyli imponująca góra o wysokości 3282 m n.p.m.

    Najlepsze szlaki trekkingowe Gór Smoczych

    szlak trekkingowy

    W Drakensberg znajdziecie bardzo dużo tras pieszych, o różnym stopniu trudności. Są tu zarówno łatwe, kilkugodzinne szlaki dla początkujących piechurów, jak i bardziej ambitne trasy dla doświadczonych. Poza trekkingiem można wybrać się na przejażdżkę konną po specjalnie wyznaczonych ścieżkach, wycieczkę baldachimem czy spływ górski. Warto także wziąć udział w zajęcia z lokalnej sztuki i rzemiosła.

    Rainbow Gorge Trail

    kanion z górach

    Malowniczy szlak biegnący wzdłuż rzeki Ndumeni. Dookoła roztaczają się widoki na niezwykłe formacje skalne, wiry wodne oraz wodspady. Miejscami ścieżka wiedzie w pośród gęstego i ciemnego lasu, w którym znajduje się imponująca roślinność, np. drzewa Yellowwood. Trasa nie jest wymagająca, idealna dla rodzin z dziećmi.

    • Początek szlaku: Cathedral Peak Hotel lub Didima Camp
    • Czas przejścia: ok. 5 godzin
    • Poziom trudności: łatwy

    Battle Cave Walk

    malowidła pradawne

    Głównym celem tego malowniczego szlaku jest Battle Cave. To ogromna płyta z piaskowca, pokryta malowidłami Buszmenów. Do jaskimi możecie dostać się jedynie z przewodnikiem z Injisuthi Camp. Początkowo ścieżka biegnie w dół. Dochodzicie do pierwszego mostu nad rzeką, a następnie wędrujecie wzdłuż wody łagodnie, pnąc się jednocześnie do góry. Battle Cave znajduje się kilka kilometrów za skrzyżowaniem rzek Mbovaneni oraz Injisuthi. Na płycie skalnej widnieją przede wszystkim rysunki antylop Eland, czczonych przez lud San. Są tam także dwa malunki nosorożca oraz wizerunek hybrydy człowieka-antylopy. Po prawej stronie jaskini mieści się malowidło przedstawiające polujących Buszmenów.

    • Początek szlaku: Injisuthi Camp
    • Czas przejścia: ok. 5 godzin
    • Poziom trudności: umiarkowany

    Sugar Loaf Trail

    Ścieżka początkowo pnie się dość stromo w górę. W pewnym momencie dochodzicie do grzbietu piaskowca. Następnie szlak prowadzi Was przez Sugar Loaf Gap aż na szczyt płaskowyżu. Widoki w dół doliny zapierają dech w piersiach. Wiosną możecie dostrzec pola kwitnących fiołków Barleria Monticola. Warto podejść nieco wyżej, do wierzchołka Sugar Loaf, skąd można zaobserwować sępy unoszące się ponad górami.

    • Początek szlaku: resort The Cavern
    • Czas przejścia: ok. 4 godziny
    • Poziom trudności: umiarkowany

    Giant’s Cup Trail

    góry smocze

    To najpopularniejszy wielodniowy szlak na terenie uKhahlamba Drakensberg Park. Cała trasa jest bardzo dobrze oznakowana. Ścieżka wiedzie wzdłuż skał piaskowca, przechodzi przez górskie łąki i potoki. Po drodze mijacie mnóstwo punktur widokowych, z których roztaczają się malownicze krajobrazy. Możecie odwiedzić także jaskinie z buszmeńskimi malowidłami. Podczas wędrówki macie szansę zobaczyć przeróżne gatunki zwierząt, m.in.: Myszołowy Przylądkowe, Elandy, Orła Czarnego, Orłosępy, czy Błękitne Żurawie. Pierwszego dnia docieracie do Ngenwa, drugą noc spędzacie w Mzimkhulwana Hut, natomiast ostatnią w Killiecrankie.

    • Początek szlaku: Premier Resort Sani Pass
    • Czas przejścia: 3-4 dni
    • Poziom trudności: umiarkowany

    Mnweni Pass i Rockeries Pass

    Ta trasa trekkingowa przecina najpiękniejsze, a jednocześnie najbardziej dzikie rejony Gór Smoczych. Pierwszego dnia wędrujecie po wysokich wzgórzach, natomiast noc spędzacie przed wejściem na przełęcz Fang, nieopodal skrzyżowania rzek Mnweni oraz Mubudini. Namiot najlepiej rozbić poza główną drogą, gdyż nocą grasują w okolicy złodzieje krów i przemytnicy marihuany.

    Nazajutrz droga prowadzi Was wzdłuż rzeki. W pewnym momencie dochodzicie do przełęczy. Czeka Was teraz wspinaczka 800 m do góry na odcinku 1,5 km. Jednak wysiłek zostaje zrekompensowany przez spektakularne widoki, które rozpościerają się dookoła. To idealne miejsce na podziwianie zachodu słońca. Szczyt skarpy jest kolejną bazą noclegową. Nazajutrz ruszacie w kierunku szczytu Rockeries Pass. Po drodze przekraczacie niewielki strumień. Warto tu uzupełnić zapasy wody. Wędrując wzdłuż przełęczy Rockeries, można zaobserwować gniazda sępów, które zbudowane są na klifach. Droga powrotna biegnie przy rzece Thonyelana, gdzie możecie wykąpać się w naturalnych, skalnych basenach.

    • Początek szlaku: Mnweni Cultural Centre
    • Czas przejścia: 3 dni
    • Poziom trudności: umiarkowany

    Amphitheatre Hike

    Amphitheatre

    Amfiteatr to spektakularna formacja skalna. Wysoki na 1200 m, ciągnący się przez 5 km jest najbardziej rozpoznawalnym punktem orientacyjnym w Górach Smoczych.

    Początkowo szlak pnie się stromo ku górze szeregiem zygzaków. Docieracie do podnóża góry Sentinel, gdzie warto odpocząć po dość dużym wysiłku. Następnie kierujecie się wzdłuż klifów do aż do drabiny, która prowadzi na szczyt Amfiteatru. Na górze skręcacie w lewo i maszerujecie przez pół godziny do punktu, gdzie wypływa rzeka Tugela. Znajduje się tutaj drugi najwyższy na świecie wodospad. Dookoła roztaczają się niesamowite krajobrazy. Uwaga: szlak w końcowym odcinku jest trudny technicznie. Osoby niedoświadczone powinny wynająć przewodnika.

    • Początek szlaku: Parking Sentinel w Maloti Drakensberg Transfrontier Conservation Area
    • Czas przejścia: 7 godzin
    • Poziom trudności: trudny

    Icidi Gorge

    Szlak jest trudny technicznie i wymaga umiejętności wspinaczkowych. Wędrówka rozpoczyna się od trasy numer 5 (Amphitheatre Hike) i wiedzie aż do wodospadu Tugela. Stąd kierujecie się na południowy-wschód, w stronę Icidi Gorge. Przechodzicie przez pokryte trawą równiny Lesotho. Nie ma tu jasno wytyczonej ścieżki. Trzeba posiadać mapę i wykazać się umiejętnościami nawigacyjnymi. Szczyt Icidi Gorge ma dość sporą powierzchnię. Znajduje się tutaj sporo jaskiń, w których warto spędzić noc.

    Nazajutrz maszerujecie w dół stromego wąwozu. Od tego momentu szlak staje się łatwiejszy. Wędrujecie malowniczymi dolinami, mijając po drodze tradycyjne wioski Zulu. Finalnie dochodzicie do Mnweni Cultural Center. Uwaga: szlak obejmuje sąsiedni kraj, Lesotho. Nie pokonujecie oficjalnie przejścia granicznego, ale wymagane jest posiadanie wizy.

    • Początek szlaku: Parking Sentinel w Maloti Drakensberg Transfrontier Conservation Area
    • Czas przejścia: 3 dni
    • Poziom trudności: ekstremalnie trudny

    The Bell Traverse

    panorama w górach

    Początkowo pniecie się do góry stromymi serpentynami wzdłuż ścieżki Cathedral Peak. Łącznie czeka Was około 10 km wspinania. Finalnie docieracie na Bugger Gully, skąd wiedzie właściwy szlak „The Bell Traverse”. Spędzacie tu pierwszą noc.

    The Bell Traverse to krótka, ale bardzo stroma ścieżka, znajdująca się u podnóża szczytu Cathedral. Trasa wije się do góry między Twins, The Bell i Mitr, aż do wierzchołka Mlambonja Ravine. Dookoła roztaczają się widoki na bajeczną, górską scenerię. Szlak nie jest polecany osobom, które cierpią na lęk wysokości. Występuje tutaj duża ekspozycja i ciągle stąpacie ponad przepaściami. Kolejny nocleg można spędzić w Bell Cave (połowa drogi) lub nieco dalej w Twins Cave. Droga powrotna wiedzie stromą ścieżką przez wąwóz. Jeśli nie zdążycie dotrzeć z powrotem przed zmierzchem, to idealną bazą noclegową będzie jaskinia Xeni.

    • Początek szlaku: Hotel Cathedral Peak
    • Czas przejścia: 3-4 dni
    • Poziom trudności: ekstremalnie trudny

    Góry Smocze – informacje praktyczne

    góry smocze

    • Na wiele szlaków trekkingowych potrzebne jest zezwolenie lub trzeba wynająć przewodnika. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej parku.
    • Walutą obowiązującą w RPA jest Rand południowoafrykański (ZAR). Dla przykładu 10 zł to ok. 2,20 ZAR.
    • Wybierając się do RPA z niepełnoletnim dzieckiem, należy mieć ze sobą jego paszport, a także oryginalny odpis aktu urodzenia przetłumaczony na język angielski przez tłumacza przysięgłego. Jeśli z dzieckiem podróżuje tylko jeden z rodziców, to musi posiadać dodatkowo notarialną zgodę na podróż od drugiego rodzica (także przetłumaczoną przez tłumacza przysięgłego) oraz kopię jego dowodu tożsamości wraz z numerem telefonu.

    Zdjęcia pochodzą ze strony pixabay.com

     

  • Jebel Toubkal – najwyższy szczyt Afryki Północnej

    Większości osób Maroko kojarzy się bardziej z pustynnym krajobrazem, z Saharą. Niewielu zdaje sobie sprawę, że w tym kraju znajdują się także góry i to wcale nie takie niskie. Góry Atlas rozciągają się na północnym zachodzie Afryki. Składają się z kilku pasm, z których najwyższe znajduje się właśnie na terenie Maroka i nazywane się Atlasem Wysokim. Jego szczyty przekraczają 4000 m n.p.m, a najwyższym jest Toubkal (4167 m n.p.m.). Mawia się, że jest to idealny czterotysięcznik na „pierwszy raz”. Jak zdobyć najwyższą górę Afryki Północnej? Zapraszamy do lektury!

    widok na pustynię i góry w tle

    Toubkal – słów kilka

    Toubkal to najwyższy szczyt Maroka i gór Atlas. Jest jednocześnie najwyższą górą Północnej Afryki. Położony 63 km na południe od Marrakeszu, w Parku Narodowym Tubkal. Pierwszymi zdobywcami byli Francuzi: Marquis de Segonzac, Vincent Berger oraz Hubert Dolbeau, którzy stanęli na wierzchołku w 1923 roku.

    Informacje praktyczne dotyczące wyprawy

    marokańskie pieniądze

    • W grudniu 2018 roku doszło do tragicznego wydarzenia nieopodal schroniska Les Muflones. Znaleziono tam ciała dwóch brutalnie zamordowanych turystek ze Skandynawii. Od tego czasu, aby wspiąć się na szczyt trzeba wynająć przewodnika, którego koszt około 50 zł za dzień. Na szlaku znajdują się 4 posterunki policyjne, w których należy się wylegitymować.
    • Wejście na teren Parku Narodowego Tubkal jest bezpłatne.
    • Walutą obowiązującą w Maroku jest Dirham marokański (MAD). Dla przykładu 10 MAD to około 4,20 zł. Warto dodać, że istnieje zakaz wywożenia tej waluty z terytorium kraju.
    • Negocjowanie cen jest wpisane w kulturę marokańczyków. Warto więc przełamać zachodnioeuropejskie bariery i ponegocjowac z kierowcą, czy sprzedawcą na targu.
    • Przed wylotem do Maroka dobrze jest zaszczepić się na WZW typu A. Standard higieny w tym kraju nie należy do najwyższych.
    • Planując wyprawę do Maroka, warto wziąć pod uwagę święta narodowe. 18 listopada Marokańczycy obchodzą Dzień Niepodległości i wówczas szlak jest bardzo zatłoczony.

    Kiedy najlepiej zdobywać Toubkal?

    Maroko i góry w tle

    Sezon trekkingowy trwa od połowy kwietnia do końca września. Jednak najlepszym okresem na zdobycie góry jest przełom maja i czerwca. Wówczas na szlaku jest niewiele śniegu. Dodatkowo temperatury nie są tak ekstremalnie wysokie jak w porze letniej. Jedynym niedogodnością jest możliwość wystąpienia gwałtownych burz, które pojawiają się zwykle w godzinach popołudniowych.

    Ile czasu przeznaczyć na wyprawę?

    Aby zdobyć najwyższy szczyt gór Atlas zwykle potrzeba około 4 dni.

    • Dzień 1. Przejazd z Marrakeszu do miejscowości Imlil, która jest bazą wypadową.
    • Dzień 2. Trekking z Imlil do schroniska położonego u stóp Toubkala.
    • Dzień 3. Wspinaczka na szczyt o świecie i powrót tego samego dnia do Imlil
    • Dzień 4. Podróż powrotna do Marrakeszu i ewentualne zwiedzanie miasta.

    Dojazd w góry Atlas

    miasteczko z górami w tle

    W góry Atlas, a dokładnie do miejscowości Imlil, która jest bazą wypadową, najlepiej dostać się z Marrakeszu. Możecie wybrać transport autobusem lub taksówką. Warto podkreślić, iż dojazd „do góry” jest droższy. Kierowcy liczą sobie więcej na wypadek, gdyby nie znaleźli chętnych na powrót. Przejazd zajmuje około godziny. Jeśli nie jesteście ograniczeni czasowo, to możecie także próbować autostopu.

    Wejście na Toubkal – opis trasy

    Imlil (1700 m n.p.m.) – schronisko (3200 m n.p.m.)

    mezczyzna z osiołkiem z górach

    Toubkal jest stosunkowo łatwym do zdobycia czterotysięcznikiem. Aby wejść na szczyt nie potrzeba żadnych umiejętności wspinaczkowych. Wystarczy dobra kondycja i chęci. Trekking rozpoczyna się w miejscowości Imlil. Początkowo szlak wiedzie po malowniczej dolinie. Dookoła roztaczają się piękne krajobrazy, wyjęte rodem z Himalajów. Nie bez powodu kręcono tutaj sceny do filmu „Kundun – życie Dalaj Lamy”.

    Po drodze możecie wypożyczyć osła, który zaniesie Wasze plecaki do schroniska pod Toubkalem. Istnieje opcja, aby osioł przewiózł także Was, jednak stanowczo to odradzamy. Szlak nie jest wymagający, przejście zajmuje około 6 godzin i stanowi dobre przygotowanie kondycyjne do wejścia na szczyt.

    Po drodze mijacie małe sklepiki prowadzone przez miejscową ludność. Możecie wypić świeży sok, zjeść lokalne przysmaki, czy zaopatrzyć się z pamiątki. Cel pierwszego dnia trekkingu to baza noclegowa położona na wysokości 3200 m n.p.m. Do wyboru macie dwa schroniska o różnym standardzie.

    • Refuge Les Mouflons, które jest tańsze, aczkolwiek warunku są gorsze.
    • Refuge du Toubkal, należące do francuskiego towarzystwa alpinistycznego. Ceny są wyższe, ale co za tym idzie, standard jest znacznie lepszy.

    Przed tragicznymi wydarzeniami w grudniu 2018 roku można było spędzić noc w namiocie. Obecnie jest to bezwzględnie zakazane. Z tego też względu warto wcześniej zarezerwować nocleg w schronisku, szczególnie jeśli planujecie wyprawę w szczycie sezonu.

    Schronisko (3200 m n.p.m.) – Toubkal (4167 m n.p.m.)

    schronisko Atlas Wysoki

    Wejście na szczyt najlepiej zacząć wcześniej rano, przed świtem. Wiele osób wyrusza na górę w nocy, aby zdobyć wierzchołek wraz ze wschodem słońca. Cała trasa jest typowo trekkingowa. Nie ma żadnych trudności technicznych, nie trzeba się wspinać, czy podciągać. Na samym początku musicie jedynie przetrawersować zbocze sąsiedniej góry, które momentami jest dość strome. Od tego momentu ścieżka pnie się łagodnie ku górze. Można spokojnie cieszyć się pięknymi widokami. W pewnym momencie dochodzicie do przełęczy na wysokości 4000 m. Warto znaleźć sobie tutaj ustronne miejsce, ochronione od wiatru i zrobić sobie przerwę. Od tego momentu dzieli Was około godziny drogi od wejścia na wierzchołek najwyższej góry Atlasu Wysokiego.

    Na całym odcinku trzeba mocno uważać pod nogi, gdyż stąpacie po drobnych kamieniach, które mają tendencje do osuwania się. Jest to szczególnie ważne na etapie schodzenia.

    Dojście na szczyt zajmuje łącznie około 3-4 godzin. Jednak wszystko zależy do kondycji i tego, jak reagujecie na wysokość. U niektórych mogą pojawić się objawy choroby wysokościowej: bóle głowy, kłopoty z oddychaniem, uciążliwa zadyszka, czy nudności. Powyższe symptomy mogą pojawić się u każdego, niezależnie od kondycji fizycznej. Czasem wystarczy odpocząć przez chwilę na szlaku, wyrównać oddech. Jednak gdy objawy nie ustępują, a zależy Wam na wejściu na szczyt, to należy wrócić do schroniska i spędzić kolejną noc w celu aklimatyzacji. Natomiast gdy symptomy nasilają się, trzeba bezwarunkowo przerwać trekking.

    Jebel Toubkal – opis szczytu

    Na szczycie znajduje się kilkumetrowa konstrukcja w kształcie piramidy. Jest na niej dużo śladów pozostawionych przez wspinaczy, którzy zdobyli górę: flagi czy naklejki. Dookoła roztaczają się widoki na pasmo gór Atlas. Przy dobrych warunkach pogodowych można dostrzec Saharę.

    Trekking na Toubkal – co spakować

    buty trekkingowe

    Wszystko zależy o jakiej porze roku zamierzacie zdobyć górę Jeśli planujecie trekking latem, to potrzebujecie zaopatrzyć się w następujące rzeczy:

    • odzież trekkingowa
    • chusta wielofunkcyjna
    • buty trekkingowe z solidną podeszwą, sięgające za kostkę
    • kijki trekkingowe
    • bielizna termoaktywna
    • czołówka. Szczególnie przydatna jeśli zamierzacie rozpocząć wejście na szczyt przed wschodem słońca.

    Natomiast jeśli chcecie wejść zimą lub wiosną, to warto dodatkowo wypożyczyć w miejscowości Imlil raki oraz stuptuty. Nie zapomnij także o czapce, okularach przeciwsłonecznych i kremie UV.

    Jeśli chodzi o prowiant, to dobrze jest zabrać przekąski energetyczne jak: orzechy, suszone owoce, czy chałwa. To produkty, z których słynie Maroko, więc kupicie je dosłownie na każdym rogu. W schroniskach pod Toubkalem możecie zjeść ciepły posiłek, w tym tradycyjne marokańskie potrawy jak Tadżin, czy Harira. Ponadto w wielu miejscach na szlaku macie szansę zaopatrzyć się w lokalne smakołyki.

    Co warto zobaczyć w Marrakeszu?

    Plac Dżemaa el Fna

    Plac Dżemaa el Fna

    Zwany także sercem miasta. Wraz z zachodem słońca to miejsce ożywa. Rozkładają się polowe kuchnie, które przyciągają tłumy mieszkańców. Jest gwarno i głośno – ale taki jest właśnie Marrakesz. Wszędzie unoszą się obłędne zapachy aromatycznych dań. Posiłek kosztuje średnio 10-15 MAD. Poza jedzeniem znajdziecie tutaj szereg atrakcji stricte dla turystów jak pokazy żonglerskie, zaklinaczy węży, fakirzy, czy usługa malowania henną dłoni.

    Meczet Kutubijja

    To najwyższy punkt całej mediny, a zarazem najważniejszy zabytek miasta. Budynek pochodzi z XII wieku. Największą dumą tego miejsca jest minaret – doskonale wykonany i bogato zdobiony. Niestety meczet nie jest udostępniony do zwiedzania przez turystów.

    Grobowce Sadytów

    Na miejsce to składa się mauzoleum, ogrody oraz dziedziniec. Grobowce zostały zbudowane przez drugiego sadyckiego sułtana Ahmada al-Mansura. Po upadku dynastii kolejni władcy zamurowali Katakumby. Zostały one odkryte przez Francuzów w 1917 roku. Największe wrażenie robi sala z miejscem pochówku sułtana. Ściany dookoła zdobią imponujące mozaiki oraz płaskorzeźby.

    Ogrody Menara

    staw na ogrodach Menara

    Jeśli chcemy uciec od miejskiego zgiełku Marrakeszu, to warto udać się do tego miejsca. Ogrody Menara powstały na plantacji oliwek. Na terenie znajduje się mnóstwo wytyczonych alejek do spacerowania. Centralnym punktem jest sztuczny staw z pawilonem. W jego tle rozpościera się widok na góry Atlas.

    Poza wszystkimi wyżej wymienionymi atrakcjami, warto zwyczajnie pobłądzić po wąskich uliczkach Marrakeszu, szczególnie wieczorową porą. Architektura wprost zachwyca. Wzdłuż ulic porozstawiane są stragany, na których możecie kupić niemalże wszystko.

    uliczka Marrakeszu

    Zdjęcia pochodzą ze strony Pixabay.